psychologia religii0

154

Hassana II: "##* zapytany o mającą się odbyć egzekucję na trzech przywódcach sekty Bahaistów /która jest bardziej ruchem społecznym niż religijnym/, król Maroka odpowiedział podczas sv?ojej ostatniej wizyty w Nowym Jorku, że Islam jest religią, chociaż wolnością cieszą się i inne religie - Chrześcijaństwo, Judaizm* "Bahaizm nie jest religią, ale czymś, co jedynie niszczy społeczny porządek”"# Y/arto w tym miejscu zajrzeć do pracy Wallisa /1975/*

10* Intencją naszej pracy nie jest przedstawienie społeczno-psychologicznych procesów towarzyszących rekonwersji# Mimo to, czytelnicy powinni dostrzec wielką liczbę alternatywnych postaw wśród bieżących przemian i procesów im towarzyszących# Na przykład perspektywa dysonansu poznawczego /Festiger 1957/ rodziny członka ruchu religijnego wywołuje często odmienny sposób odbierania zasadności zaangażowania religijnego# Polega to zasadniczo na nałożeniu swojego sposobu percepcji na postępowanie innych, co prowadzi do błędnych prób- zdefiniowania ruchów religijnych i zaangażowania w nich członka rodziny# Teoria atrybucji /Shaver 1975; Bem 1967a, 1967b, 1966/ wyostrzyła obraz działań osób zajmujących się deprogramowaniem# Okazało się, że ich próby zmierzają do określenia marginalnych zuchów religijnych, jako instytucji manipulujących wolnością jednostek# Takie przekonanie uwolniłoby deprogramowanie od odpowiedzialności za wyznawców sekt, a jednocześnie ułatwiłoby reintegrację osób zae programowanych w ramach konwencji społecznych# W uzupełnieniu do uwagi Garfinkela /1973/ na temat "ceremonii ubliżania”, możemy jedynie dorzucić własne wnioski z poczynionych obserwacji# Jest to rzeczywiście proces, w którym de programujący dyskredytuje ruch religijny, jego społeczność, stawiając wyżej społeczeństwo konwencjonalne#

Tłumaczył: Mariusz Iwaszkiewicz

Bibliografia

1 • Bauer R# /1957/: Brainwashing: psychology or demonology? Journal of Social Issues 13 : 41 - 47#

2# Bednarski J* /1970/: The Salem witch-ecare viev?ed sociologically PP« 151 - 163 in K* Marwick /ed#/ Witchcraft and Sorcery* Baltimore 2©: Penguin#

3* Bem D* /1967a/: An experimental analysia of self-perception, pp.

444 - 456 in M* Fishbein /ed#/ Readings in Attitude Theory and Measurement# New York: John Y/iley#