300 toro pieńmy Podstawy nauk o wychowaniu
repertuaru zachowań. Obejmuje również socjalizację, która pozostaje ograniczona do automatycznego, a więc ukierunkowanego przez wychowanie uwewnętrznienia wymiennych międzyludzkich (społecznych) wzorów oraz norm i wartości.
Pod pojęciem „kultura” kryje się ogólnospołeczny (również transcendentalny) porządek życia, który zawiera systemy cząstkowe, takie jak rodzina, religia czy środowisko. Obszarami, w których kultura staje się bezpośrednio widoczna, są przede wszystkim język - wraz ze związanymi z nim formami interakcji — oraz wytwory sztuki człowieka. Te ostatnie to artystyczne i sztuczne obiekty techniczne (rzeczy, przedmioty, budowle, produkty artystyczne), które powstały z konieczności (na przykład z potrzeby mieszkania w zabezpieczonym pomieszczeniu), ale także przedmioty wyrażające życzenia, pomysły estetyczne i artystyczne. Zdobywają one coraz większe znaczenie w świecie zmienianym przez człowieka. Jako obiekty o konkretnej formie, barwie, z konkretnego materiału coraz bardziej wyznaczają nasze postrzeganie.
Pedagogika asymilacji kulturowej wychodzi od tego, że wrastanie do danego świata i kultury nie może odbywać się bez pomocy. Dlatego wychowanie jako świadome, zaplanowane, możliwe do skontrolowania i dające się legitymizować pole działania musi wystąpić naprzeciw funkcjonalnej asymilacji kulturowej, czyli socjalizacji, uzupełniać ją, wspierać i dalej rozwijać. Wychowanie jest więc w dużej mierze pomocą w asymilacji kulturowej. Oznacza to, że wychowanie jest systemem pomocy i wspierania wszystkich dorastających, stworzonym po to, aby wrastali w otaczający ich świat, jego kulturę, reguły i zasady porządku w najbardziej optymalny sposób, bez odczuwania lęku, szkód i bólu, za to z dużą kreatywnością, ochotą i radością, by znaleźć w nim później swoje miejsce. Powinni zdobyć umiejętności i zdolności odnalezienia się w świecie, w którym się urodzili lub do którego zostali wysłani.
Pomoc w asymilacji kulturowej służy zasadniczo integracji systemu. Ma ona odgrywać rolę przez całe życie osób w różnym wieku i w różnych sytuacjach. Ma to być pomoc wszystkim ludziom, którzy chcą się rozwijać dzięki nauce, aby wiedzieć więcej, być wydajniejszymi i poszerzać własne kompetencje.
I 5.3.1.2. Podstawa i struktura
W tym fragmencie rozdziału chcemy odpowiedzieć na następujące pytania:
► Czym charakteryzuje się pomoc w enkul-turacji?
► Jakie wymiary nauki bierze się pod uwagę?
► Jakie środki pomocnicze wykorzystywane są do pracy?
► W jakich obszarach praktyki wykorzystuje się pomoc w enkuituracji?
► Dla jakich problemów i wymagań ta pomoc nadaje się szczególnie?
H Co można przez nią i dzięki niej osiągnąć?
■ Pomoc w enkuituracji polega na znalezieniu systemu dopasowania i integracji. Pomoc w asymilacji kulturowej jest powiązana z wyobrażeniem: „jeśli chcesz zostać członkiem danego systemu, musisz najpierw dowiedzieć się, o co w nim chodzi i jakie oczekiwania musisz spełnić”. Peda-
0 pomocy w integracji w wąskim znaczeniu mówi się z reguły wtedy, gdy istniejące już wzorce asymilacji kulturowej muszą być połączone z nowymi. Nie chodzi tu o zastępowanie istniejących wzorców przez nowe lub przymusowe dopasowanie
1 wymienianie ich na takie, które są narzucone przez panującą kulturę, a przy nieprzestrzeganiu Ich są sankcjonowane. Idea współistnienia różnych kultur w jednej homogenicznej kulturze, która ma władzę ekonomiczną, duchową i religijną, jest - jak wiemy - pełna przeszkód. Tutaj wymaga się ogólnie wydajnej pomocy w asymilacji kulturowej w zakresie ponadkulturowym.