Zarz Ryz Finans R17S1

17. Pomiar ryzyka odmowy zapłaty i zarządzanie tym ryzykiem 531

następuje bezpośrednio po zawarciu umowy (co oznacza, że bank traci wszystkie przyszłe płatności).

Metoda symulacji

W rozdziale 5 opisywaliśmy zastosowanie symulacji Monte Carlo do oceny stopnia, w jakim firma jest narażona na ryzyko zmiany ceny waloru finansowego. Nic dziwnego, iż ta sama metoda jest szeroko stosowana do pomiaru ekspozycji banku związanej z tym, że pośredniczy on w transakcjach służących do zarządzania ryzykiem. Aby przebieg tego procesu był lepiej widoczny, możemy go rozbić na sześć etapów:

1.    Ustalamy, w jaki sposób zachowuje się cena waloru pierwotnego. Na przykład w przypadku stóp procentowych zakłada się najczęściej, że podlegają rozkładowi logarytmiczno-normalnemu.

2.    Określamy wyjściowy poziom ceny waloru finansowego.

3.    Określamy zmienność ceny waloru finansowego.

4.    Na podstawie założeń 1-3 ustalamy metodą symulacji szereg (przynajmniej 100, a może nawet 10 000) ścieżek, jakimi mogą przebiegać zmiany ceny waloru pierwotnego w okresie ważności transakcji.

5.    Dla każdej z określonych w wyniku symulacji ścieżek obliczamy odpowiednią wartość instrumentu pochodnego w określonych terminach okresu ważności kontraktu.

6.    Łączymy oszacowania poszczególnych wartości transakcji, aby uzyskać rozkład prawdopodobieństwa dla ekspozycji w określonych terminach.

Metoda wyceny opcji

Kiedy przedstawialiśmy bieżącą i potencjalną ekspozycję na ilustracji 17.3, uzyskaliśmy jako wynik wykres opłacalności opcji. W istocie bowiem, jak już zauważyliśmy, ponieważ do odmowy zapłaty dochodzi tylko wtedy, gdy leży ona w interesie kontrahenta, należy ją ujmować w ramach teoretycznych opcji¹⁷.

Omawiając ekspozycję potencjalną, zauważyliśmy, że w rozważanym przez nas przypadku swapu procentowego ustalenie ekspozycji na stratę spowodowaną odmową zapłaty musi uwzględniać pięć parametrów:

1.    Stopę procentową w dniu dokonywania oceny r.

2.    Stopę procentową w dniu zawarcia kontraktu r₍₎.

¹⁷ Recepta ta ma zresztą zastosowanie nie tylko w odniesieniu do transakcji na instrumentach pochodnych. Znakomitego przykładu szkód poniesionych przez banki, które nie stosowały teoretycznego ujęcia opcyjnego do problemu odmowy zapłaty, dostarczają bezregresowe pożyczki na rozwój budownictwa.