CCF20090811104

194 Soren Kierkeg.i.ird, Modlitwy. Nowa interpretacja jego życia i myśli

a Bóg zaczyna egzystować dla niego lub Bóg zaczyna być dla niego dostępnym, w chwili gdy ten się na niego otworzy. Kierkegaard w sposób obrazowy wykazuje podobieństwa. Tak jak deszcz pada na sprawiedliwych i niesprawiedliwych, a przynosi korzyść tylko tam, gdzie grunt jest żyzny i uprawiany, tak też błogosławieństwo Ducha jest dostępne zawsze, lecz przynosi korzyść tylko wtedy, gdy człowiek klęczy samotnie przed Bogiem pogrążony w modlitwie. Modlitwa jest więc środkiem, dzięki któremu człowiek otrzymuje własną, przygotowaną przez siebie ziemię ^,8.

W ten oto sposób modlitwa nie jest bezużyteczna, pomimo tego, że Bóg się nie zmienia. Modlitwa jest prawdopodobnie jedną z najważniejszych rzeczy⁵⁹. Nie ma szansy na to, aby stać się chrześcijaninem lub na wieczne szczęście, jeśli człowiek nie modli się lub nie uczy, jak się modlić prawdziwie. Jednak trzeba też prawidłowo pojmować niezmienność Boga, Boska niezmienność jest jego wiernością i jego miłością. Jest on nieskończenie dostępny, ponieważ jest niezmienny. Bez względu na to, co człowiek czyni, Bóg nie zmienia swojego stosunku do człowieka. „Dotrzymuje wierności” ⁶⁰. Zdolność człowieka do zrozumienia Bożej wierności jest ograniczona. W danej chwili może on nie móc zrozumieć Bożej wierności, Kierkegaard wielokrotnie odnajdował ją w swoim życiu, Bóg jednak pozostaje wierny. Jego miłość się nie zmienia; jest zawsze dostępny, działa w i poprzez to wszystko, co przydarza się człowiekowi. W stosunku do człowieka Boża wierność może się skrywać pod tym, co wydaje się być oszustwem łub rzeczywiście nim jest. Według Kierkegaarda, Lutra i Savonaroli, nawet to oszustwo nie jest oznaką zmienności czy niewierności. Raczej każdy człowiek, który rozpoczyna prawdziwy związek z Bogiem dochodzi do momentu, w którym jest zobowiązany krzyczeć: „Ty mnie zwiodłeś, o Boże, lecz dla mojego własnego dobra. Ty mnie zwiodłeś, o Boże, lecz po to, aby zapoznać mnie z prawdą” ⁶¹. W obliczu takiego zrozumienia człowiek powinien pamiętać, że Bóg jest odwiecznie ten sam, że odwiecznie z tą samą, pełną miłości troską buduje nas moralnie. Ten, który podchodzi najbliżej prawdy, ten, który najbardziej wychwala Boga, jest tym, który po prostu odwołuje się do Boskiej wierności lub prawdopodobnie krzyczy: „Ty Jedyny wierny, Ty zwiodłeś mnie w prawdzie. Ty byłeś zbyt łaskawy i zbyt wierny, aby mnie zdradzić, tak więc żyłem w wyobrażonym pojęciu Twojej wierności, lecz nigdy nie wszedłem w związek z Tobą” ^(>1.

Ten punkt spojrzenia na Boską niezmienność i wierność jest bezpośrednio powiązany z kierkegaardowskim sposobem pojmowania relacji pomiędzy Bogiem

^5E Papirer, II, A, 537.

^ jmtrnah, 617.

⁶⁰    Christian Discourses, s. 295.

⁶¹    Papirer, X ⁺, A, 297.

⁶²    Tamże.