440 Indywidua Iność realna sama w sobie
oddzielnie jako ruch momentów różnych, który nie skupił się jeszcze w swą substancjalną jedność. Ale we wszystkich tych momentach samowiedza zachowuje prostą jednię bytu i jaźni, jednię-, która stanowi ich rodzaj (Gattung) 1.
Świadomość uwolniła się w ten sposób od wszelkich przeciwieństw i wszelkiego uwarunkowania własnego działania. Z całą świeżością wyrusza ona od siebie, ale kieruje' się nie ku temu, co inne, lecz ku sobie samej.
„Ponieważ .indywidualność jest _ teraz w sobie' samej rzeczywistością, przeto materia działania .i cel działania^, zawarte, .są., w działaniu„ sąmym.| Toteż działanie "staje się teraz podobne do ruchu koła, które bujając w próżni swobodnie się porusza w sobie samym, bez przeszkód to rozszerza się, to zwęża i całkowicie ze siebie zadowolone zajmuje się w sobie tylko sobą samym. Znaczenie elementu, w którym indywidualność ukazuje swą postać, sprowadza się teraz do czystego tylko przyjmowania tej postaci. Element ten jest to w ogóle światło dnia, w którym świadomość chce się pokazać. Działanie nie ,i zmienia tu niczego i nie zwraca się przeciwko niczemu.,
| Jest ono czystą formą przełożenia czegoś ze stanu ! niewidzialności w st&nwidzialności, treść zaś, która zostaję - dzięki temu wydobyta na światło dzienne i nam się objawia, nie jest niczym innym, jak tylko tym, czym działanie to jest już samo w sobie. Samowiedza jest 2B5 czymś samym w sobie -— to jest jej forma jako forma jedni i pomyślanej; zarazem jest ona rzeczywistą — to jest jej
forma jako ' jedni istniejącej. Ona sama jest [teraz] treścią tylko jako prosta niezło żoność, w przeciwieństwie do jej [poprzedniego] przechodzenia [w to, co inne] i jej ruchu.
a. Zwierzęce królestwo ducha 2 i oszustwo, czyli rzecz sama 3
Ta sama w sobie realna indywidualność jest po pierwsze znowu indywidualnością jednostkową i określoną. Jest ona siebie świadoma jako realności absolutnej, ale dlatego też jest ta realność absolutna (zgodnie z tym, jak indywidualność ją sobie uświadamia) abstrakcyjną realnością ogólną, nie wypełnioną i bez treści; jest tylko
Rodzaj to ogólność realna. Proces leżący u podstawy rodzaju (Gattungsprozcss) polega na „zniesieniu swego rozbicia na jednostki i odnoszeniu się do swego obiektywnego istnienia jak do siebie samego“. [Logik, t. II, str. 417). Byt i jaźń istnieją jako jednia, jako kategoria, która jest ich ogólnym, realnym istnieniem jako tożsamość.
Zwierzęce królestwo ducha — das geistige Tierreich, Jest to przedetyczna postać ducha: duch, który 2achowuje się tak, jak istoty świata zwierzęcego; który podobnie jak świat zwierzęcy istnieje i działa jako dostosowany do swej rzeczywistości — królestwo ducha, do którego wkraść się nie może żadna różnica między indywidualnością a bytem, między celem i rzeczywistością, między środkiem do celu a zrealizowanym dziełem (str. 445), królestwo ducha, w którym jednostka zadowolona jest z siebie i swej rzeczywistości. Oszustwem staje się ta postać ducha dlatego, że jednostka działająca, realizując swoje własne cele, czyni to pod pozorem, .iż., chodzi jej 0 rzesz. samą,.
Rzecz sama — die Sachs selbst. Hegel wprowadza różnicę między Sachs a Ding, przy czym różnica ta ma niejako kilka szczebli, Ding jest po pierwsze rzeczą zmysłową zastaną przez świadomość, Sache natomiast rzeczą stworzoną przez samowiedzę jako jej własna rzecz, ale będąca zarazem rzeczą właściwą, czyli taką, która posiada właściwości rzeczy istniejącej poza samowiedzą. Hegel mówi, żc Sache jest to „przedmiot zrodzony przez samowiedzę jako jej własny przedmiot, ale zarazem jako taki, który nie przestaje być wolnym przedmiotem właściwym" (str. 457). Różnicę tę może więc w pewnym stopniu wyrazić takie przeciwstawienie jak rzecz zmysłowa (ewentualnie spostrzeżeniowa) i rzecz umysłowa, ale różnica ta ma jeszcze pewien szczebel wyższy. Może ona wyrażać też stosunek czegoś istotnego do nieistot-
302