Votum09

112 ZBIGNIEW MORSZTYN

Będziesz kaleczał, będziesz nieszczęśliwy ²⁸⁰    Chodził trup żywy.

Jeśli w ostatku ną tę przyjdziesz dolą,

Że się w tatarską dostaniesz niewolą, Pójdziesz, nieboże, na męki tyrańskie W ręce pogańskie,

²⁸⁵ Że sobie z gorzkim stęskniwszy żywotem Śmierci pożądać będziesz, by z kłopotem Rozłączyła cię, gdy na galijony

Będziesz kupiony.

Lecz choćbyś na swej nie szwankował głowie, ²⁷⁰ Kiedy potracisz wszytko, tak(ż)e zdrowie, Gdyć wszytkie życia ustaną sposoby,

Gorsze choroby.

Nieraześmy się tego napatrzyli,

W co się żołnierze dobrzy obrócili,

²⁷⁵ Gdy spod Zbaraża, Kamieńca, Sokala Szli do szpitala.

w. 259 Będziesz kaleczał — będziesz okaleczony, w. 262 K i W: pogańską.

w. 263 K: Przyjdziesz; K i W: od okrutnej ręki. w. 264 K i W: Na ciężkie męki. w. 265 M: gorszkim. w. 267 galijony — galery.

w. 270 W: Kiedy utracisz prawie wszytko zdrowie', M: takie zdrowie (korektura według K). w. 271 W: odejmą sposoby.

w. 275 M: spod; K: pod; W: od; Zbaraż, Kamieniec, Sokal — aluzja do walk i działań z pierwszej połowy lat pięćdziesiątych i wcześniejszych.

w. 276 szpital — przytułek dla kalek, starców i żebraków-

Chociaż prosili, choć suplikowali,

Choć swe kajdany pod nogi rzucali,

To tylko słowy ich pożałowano,

^!S0    A nic nie dano.

Takim to tylko dają dziś daniny,

Co sobie piżmem pudrują czupryny; Ci to dzierżawy jak psi flak łapają, Tych tu kochają.

²⁸⁵ A ty, nieboże, chocieś już ćwiczyznę Niejedną spędził służąc za Ojczyznę, Chociaś ostatni ząb wyłamał stary Głodząc suchary,

Już jak za płachtą stój za portiryją — ²⁸⁰ 1 za tą, i za inszą okazyją

Tak wiele weźmiesz, jako ci pobrali, Co tu stawali.

w. 277 suplikowali — uniżenie prosili, błagali, składali pisane petycje.

w. 282 K: Których takimi zowią często syny; piżmo — pachnidło modne w XVI i XVII wieku, w. 283 W: daniny jak psi.

w. 285 ćwiczy zna — ćwiczenia, biegłość; tu po prostu: czas poświęcony służbie żołnierskiej; K: chociaś. w. 286 K: Niejedną. w. 287 K i W: Chocieś. w. 288 Głodząc suchary — gryząc suchary, w. 289—292 Uwagi o znikomych pożytkach służby dworskiej u dowódców wojskowych, a także o znikomości pożytków służby samych dowódców; płachta — żołnierskiego namiotu; porti-^rVja (portiera) — sukienna lub jedwabna zasłona, kotara u drzwi do pańskich komnat czy też przy wejściu do namiotów dowódców, namiotu hetmańskiego; tu chodzi raczej o to drugie zastosowanie; W: tak za portiryją. w. 290 W: Stój za tą i za inszą okazyją.