38 Janusz Buga, Helena Kassyk-Rokicka
38 Janusz Buga, Helena Kassyk-Rokicka
nq,=
3(n + l)
Przechodzimy do przykładu. I tak:
[Qi
N„ =Iil=2;
4
7 + 1
N*’= 2
= 4;
Odnajdujemy w uporządkowanym szeregu empirycznym miejsca zajmowane przez poszczególne kwarty le, zaznaczając wartości cechy znajdujące się na tych miejscach w badanej populacji pracowników:
2,5,15,17,18,20,21,
a zatem Qt - 5; Q2 = 17; Q3 = 20.
Inteipretacja wyników jest następująca: kwartyl pierwszy - 25% badanych pracowników opuściło mniej niż 5 dni w półroczu, a 75% pracowników opuściło więcej niż 5 dni; kwartyl drugi - 50% pracowników populacji badanej opuściło nie więcej niż 17 dni, a 50% pracowników opuściło więcej niż 17 dni; kwartyl trzeci - 75% pracowników opuściło nie więcej niż 20 dni, a 25% - więcej niż 20 dni.
Uwaga: jeżeli liczba elementów populacji jest liczbą parzystą, wówczas:
N
Ql
n + 1 3n
-; Nn = —.
2 Qi 4
Może się zdarzyć, że pozycja kwartyla nie jest liczbą całkowitą. Wówczas bierzemy pod uwagę średnią arytmetyczną z wartości cech znajdujących się na miejscu poprzedzającym i następującym po numerze pozycji właściwej dla danego kwartyla.
Przykład 2.10
Załóżmy, że uporządkowana wg rosnących wartości cechy zbiorowość jest następująca;
2,4, 5, 6, 8, 9, 10,11,13, 15.
Należy obliczyć wartości kwartyli: pierwszego, drugiego, trzeciego. Rozwiązanie
Pozycje odpowiednich kwartyli to:
*T 10 ^ 10 + 1 XT 3-10 _
NQ| - ^ -2,5; Nq2 - ^ nq3 ~ ą -7£.
W celu obliczenia kwartyla pierwszego wyznaczamy średnią arytmetyczną z wartości cech znajdujących się na pozycji drugiej i trzeciej, czyli:
4 + 5
Q‘=—-4+
Analogicznie postępujemy w przypadku kwartyla drugiego, czyli
mediany:
8 + 9
Q2 (Me) = ~~~ - 8,5.
Natomiast wartość kwartyla trzeciego jest równa:
^ 10 + 11 Q3—— = 10,5.
Interpretację otrzymanych wyników pozostawiamy Czytelnikom.
W przypadku, gdy przedmiotem analizy jest szereg rozdzielczy z przedziałami klasowymi, postępowanie przypomina procedurę, jaką zastosowaliśmy przy znajdowaniu wartości modalnej. Wzór pozwalający wyznaczyć dowolny z trzech kwartyli ma następującą postać:
(2.9)
•h,
Qi=*» +-—
nQi
i)t - kwartyl o numerze i (i = 1,2, 3),