40 Janusz Buga, Helena Kassyk-Rokicka
x0- dolna granica przedziału, w którym znajduje się kwartyl o numerze i,
Nq - numer (pozycja) kwarty la o numerze i,
k-l
^nj - suma liczebności od pierwszego przedziału klasowego do
i=l
przedziału poprzedzającego ten, w którym znajduje się kwartyl o numerze i (tzw. liczebność skumulowana),
nQ, - liczebność przedziału, w którym występuje kwartyl o numerze
i,
hQ.- długość przedziału klasowego, w którym jest kwartyl o numerze i.
Przykład 2.11
Na terenie jednej z dużych aglomeracji miejskich zbadano spożycie mięsa na osobę w gospodarstwach domowych w ciągu roku. Otrzymano następujące wyniki:
Tabl. 12
Zużycie mięsa w kg na osobę |
Liczba gospodarstw domowych |
Liczebność skumulowana |
30-35 |
10 |
10 |
35-40 |
15 |
25 |
40-45 |
25 |
50 |
45-50 |
45 |
95 |
50-55 |
40 |
135 |
55-60 |
15 |
150 |
Ogółem |
150 |
X |
kg;
37 5-95
Q| =40 + —-5==42,5
q =45+ — — 5 = 47,8 kg;
45
_ 112,5-95 , ,
=50 +--5 = 52,2 kg.
3 40
Otrzymane wyniki oznaczają odpowiednio: (Q|) - w 25% gospodarstw domowych spożycie mięsa na osobę nie przekraczało 41,4 kg, natomiast w 75% gospodarstw było wyższe od 41,4 kg; (Ch) - w 50% gospodarstw domowych spożycie mięsa nie przekraczało 47,8 kg i w takim samym odsetku gospodarstw było wyższe od 47,8 kg; (C^) - w 75% gospodarstw domowych spożycie mięsa nie przekroczyło 52,4 kg, a w 25% gospodarstw było wyższe od 52,4 kg na osobę.
2.4. Miary zmienności, asymetrii i koncentracji
Miary zmienności, zwane też miarami dyspersji, służą do oceny zróżnicowania elementów należących do określonej zbiorowości z punktu widzenia badanej cechy. Warto uświadomić sobie fakt, że gdyby wszystkie elementy populacji nie podlegały zmianom, wówczas nie by toby podstaw do statystycznej analizy zbiorowości ze względu na wyróżnioną cechę. W podrozdziale 2.2 omówiliśmy różnego rodzaju miary średnie, pozwalające zmierzyć przeciętny poziom określonej yeehy w zbiorowości statystycznej. Teraz będziemy analizowali zmienność populacji, jako jeden z ważnych czynników określających jakość źródeł informacji, na podstawie których poszukujemy określonych prawidłowości statystycznych. Okazuje się np., że zmienność dwóch po-pulftcji może być różna nawet wtedy, gdy średnie arytmetyczne tych (Uipulucji są identyczne.
W grupie miar zmienności, które omówimy, znajdują się miary ab-ftiiluine i względne. Do absolutnych miar zmienności zaliczamy: rozłup, odchylenie przeciętne i odchylenie standardowe. Wśród miar względnych wyróżnimy współczynnik zmienności. Miary absolutne Wyuiżane są w wielkościach mianowanych, a więc w takich samych, w określana jest badana cecha.