118
Janusz Buga, Helena Kassyk-Rokicka
n n
(4,29)
Przyjmuje on wartości z przedziału <0, 1> lub w ujęciu procentowym <0, 100>. Zgodnie z zapisem, r2 informuje, jaka część zaobserwowanej w próbie całkowitej zmienności cechy Y została wyjaśniona (zdeterminowana) regresją względem cechy X.
Zauważmy, że można też zmierzyć, jaka część całkowitej zmienności cechy Y zaobserwowana w próbie nie została wyjaśniona regresją względem cechy X. Tego rodzaju miarę nazywamy współczynnikiem indeterminacji i zapisujemy:
n
(4-30)
(4.31)
Jest oczywiste, że: r2 + tp2= 1.
empirycznych i odwrotnie, im wyższe cp2 (r2 wówczas niższe), tym
Im wyższe r2, tym funkcja regresji jest lepiej dopasowana do danych
funkcja regresji jest gorzej dopasowana.
Powracając do przykładu badania zależności pomiędzy wysokością PKB a odsetkiem mieszkańców posiadających samochody w 16 województwach Polski, mamy następujący zapis liczbowy równości (4,28):
83,3800 s 50,3404 + 33,0264.
Obliczenia pomocnicze czerpiemy z tablicy 19 oraz 20. Przybliżenie w zapisanej równości wynika z zaokrągleń czynionych we wcześniejszych etapach obliczeń.
„ 2
Według wzoru (4.29) obliczamy współczynnik determinacji r
2 50,3404 , 33,0264 t
r _ —»-= 0,604 lub r2 = 1--2-= 1 - 0,396 - 0,604.
83,3800
83,3800
Otrzymany wynik informuje, że w badanej zbiorowości około 0,604-100 = 60,4% wielkości zróżnicowania odsetka mieszkańców posiadających samochody jest zdeterminowane (określone) zróżnicowaniem wielkości PKB liczonego w tys. zł na 1 mieszkańca, natomiast pozostałe 39,6% zmienności odsetka mieszkańców posiadających samochody jest zdeterminowane czynnikami nie branymi pod uwagę w badaniu. Inaczej mówiąc, 60,4% zmienności odsetka mieszkańców posiadających samochody w obserwowanej zbiorowości województw jest wyjaśnione oszacowaną liniową regresją odsetka mieszkańców posiadających samochody względem wysokości produktu krajowego brutto (PKB), a pozostałe 39,6% jest efektem oddziaływania innych czynników, w tym i losowych.
Tabl. 20
y; |
Yi |
(Xi-y)2 |
(9i -y) |
19,0 |
17,83 |
1,8225 |
6,3504 |
16,8 |
17,98 |
12,6025 |
5,6169 |
17,4 |
18,13 |
8,7025 |
4,9284 |
18,3 |
18,13 |
4,2025 |
4,9284 |
17,4 |
18,89 |
8,7025 |
2,1316 |
21,0 |
19,64 |
0,4225 |
0,5041 |
20,0 |
19,94 |
0,1225 |
0,1681 |
20,8 |
20,10 |
0,2025 |
0,0625 |
22,1 |
20,25 |
3,0625 |
0,0100 |
21,6 |
21,00 |
1,5625 |
0,4225 |
20,4 |
21,45 |
0,0025 |
1,2100 |
19,7 |
21,60 |
0,4225 |
1,5625 |
20,1 |
21,91 |
0,0625 |
2,4336 |
26,0 |
22,51 |
31,9225 |
4,6656 |
22,9 |
23,12 |
6,5025 |
7,6729 |
22,1 |
23,12 |
3,0625 |
7,6729 |
352,6 |
325,60 |
83,3800 |
50,3404 |