94298501

WYMIANA MAIEKYI I ENEKGII U ZW1EKZĄ1¹ 469

zwierzęcego. Z pośród ciał białkowych wyróżniają się ciała grupy kleju zwierzęcego nie tyle zawartością odsetkową pierwiastków, bo skład ich jest do składu innych ciał białkowych dosyć zbliżony, lecz, jak to już wspomniano, głównie tern, że wśród przetworów ich hydrolizy brak tyrozyny oraz tryptofanu, które znajdujemy przy rozkładzie innych ciał białkowych. Ponieważ białka tej grupy jako składniki tkanki łącznej, oraz szkieletu zwierząt, są niekiedy w dosyć znacznej ilości zawarte w pożywieniu człowieka, narzucało się pytanie, czy te ciała białkowe mogą zastąpić białko tkanek w rozkładzie, t. j. poprostu, czy mogą stawać się białkiem tkanek.

Sprawdzenie tego pytania drogą doświadczenia nie nastręczało trudności. Klej zwierzęcy jest głównym składnikiem organicznym kości oraz chrząstek i otrzymać go i oddzielić od innych ciał białkowych można przez wygotowanie wspomnianego mate^ału w wodzie. W następstwie rozszczepienia się działaniem wrzącej wody swojego ciała macierzystego kollagenu, klej znajdzie się w roztworze, z którego wypadnie po ostygnięciu w postaci żelatyny. Z doświadczeń z żelatyną wynikło wprawdzie, że rozkłada się ona w ustroju jeszcze szybciej, niż istotne białka, n. p. ciała białkowe mięsa, że azot jej zostaje wydalonym z ustroju taksamo, jak innych ciał białkowych głównie w postaci mocznika, lecz że klej zwierzęcy nie jest w stanie w zupełności zastąpić białka tkanek w rozkładzie.

W doświadczeniu, wykonanein przez Voita, pokazało się, iż pies, który w poście całkowitym tracił 37 gr. białka i 83 gr. tłuszczu swoich tkanek, po podaży 200 gr. żelatyny tracił dalej białko swoich tkanek, a to mianowicie 15 gr. białka, a prócz tego 33 gr. tłuszczu. Przy żywieniu wyłącznem żelatyną zwierzęta giną w końcu jak w głodzie, wskutek ubytku białka swoich tkanek. Innemi słowami z żelatyny nie może powstać białko tkanek; a nie może stać się to dlatego, że organizm zwierzęcy, jakkolwiek, jak zobaczymy, potrafi wyrównywać mniejsze różnice w budowie pomiędzy ciałami białkowemi, nie jest w stanie wytworzyć ze związków alifatycznych tyrozyny i tryptofanu, a może jeszcze także ułamku, zawierającego siarkę (cysteina), który w kleju zwierzęcym zawarty jest w znacznie mniejszej ilości, niż w białkach właściwych.

Jeżeli jednak żelatyna ani przy podaży wyłącznej, ani po podaniu łącznie z węglowodanami i tłuszczem, o czem przekonały inne badania, nie jest w stanie powstrzymać całkowicie strat białka