WYMIANA MATEKYI I ENERGII U ZWIERZĄT 467
ustroju i zdolność do przeróbki wielkich dawek mięsa w kanale pokarmowym i w tkankach.
Zachowaniem tern białko różni się zasadniczo od innych, t. j. bezazotowych składników pokarmu. Przyczyna tego zjawiska spoczywa w zasadniczej różnicy między rolą białka, a rolą bezazotowych składników w składzie ustroju. Gdy tłuszcz i węglowodany stanowią materyał martwy, zapasowy, paliwo maszyny, białko jest jej treścią, ciałem. Zapasy paliwa (tłuszczu i węglowodanów) zmieniać możemy, o ile magazynu stać; masa tkanek u dojrzałego osobnika zmniejszyć się wprawdzie może czasowo wskutek rozpadu z rozmaitych przyczyn, powiększyć jej wszakże, jeżeli nie zachodzą jakieś nadzwyczajne okoliczności (upośledzenie odżywienia ustroju lub zwiotczenie mięśni i podniesienie* ich rozrostu przez ćwiczenia), nie możemy Pewna masa komórek i tkanek jest trwałym dobytkiem, kapitałem żelaznym każdego dojrzałego osobnika a powiedziałbym, nawet w pewnych granicach wahania całej rasy.
W istocie u zwierząt mięsożernych, jak psy, które znoszą bardzo wielkie ilości białka w postaci mięsa fchudego), obserwował Voit, który pierwszy zwrócił uwagę na zjawisko równowagi azotu, wraz z wzrostem stopniowym podaży mięsa od 0—2500 gr. wzrost ilości azotu wydalonego w obliczeniu na mocznik od 12—189 gr.
I przy żywieniu białkiem, jak w głodzie, stopa rozkładu przy podaży pewnej ilości białka (mięso) zależy od podaży mięsa w dniu poprzedzającym. Podaż mięsa n. p. w ilości 1500 gr. psu może mieć różny wynik, zależnie od tego, ile dostało zwierzę w dniu poprzednim; lecz dzięki przystosowaniu się rozkładu do podaży
TABELA VIII.
Podano mięso w grm. |
Rozkład mięsa w grm- |
Strata — wzgl. zysk + |
Przedtem dostawał |
1500 |
1599 |
— 99 |
2000 gr. mięsa |
1500 |
1467 |
+ 33 |
1500 „ „ |
1500 |
1267 |
4- 233 |
0 gr. (post) |
1500 |
1186 |
+ 314 |
pokarm ubogi w białko |
różnice te przy dłuższej podaży pewnej ilości mięsa wyrównują się, tak, iż po pewnym czasie organizm rozkłada tyle białka, ile spo-
30*