524 ST. KADZYNSKI
niu na korzyść białka roślinnego; tylko bowiem przy wydatnym udziale pokarmów roślinnych w pożywieniu da się zachować wskazany wyżej stosunek ilości białka do bezazotnyeh składników. Pokarmy roślinne wreszcie zawierają, niekiedy w dosyć znacznej ilości. sole potasowe i sodowe kwasów organicznych, które wskutek zamiany na węglany, po spaleniu w ustroju, dostarczają ustrojowi zasad do zobojętnienia kwasowy eh niedopałków białka.
Spostrzeżenia nad żj^wieniem się ludności w różnych krajach pouczają też, że warstwy ludności, które odznaczają się znaczną odpornością na działanie czynników dla zdrowia szkodliwych i znaczną siłą i sprawnością fizyczną, jak zwłaszcza ludność wiejska różnych zawodów, żywią się przeważnie, czasem wyłącznie pokarmami roślinnymi, a więc spożywają potrzebną dawkę białka przeważnie w postaci białka roślinnego. Przewaga białka roślinnego nad zwierzęcem w pożywieniu dobowem jest nawet typem żywienia, który dominuje prawdopodobnie u wszystkich narodów. Można o tern wnosić z badań K. Voita, który, na podstawie wywiadów statystycznych o konsumcyi mięsa w różnych miastach niemieckich oraz rozmaitych zakładach publicznych, wywodzi, iż dorosły człowiek w południowych Niemczech spożywa średnio tylko 1j3 czę&c dobowej ilości białka w postaci mięsa. W pożywieniu osobników z warstw zamożniejszych mięso uczestniczy prawdopodobnie znacznie większym udziałem w ogólnej ilości białka. Forster n. p. podaje, iż zamożny Monachijczyk spożywa około 50°/o dobowej ilości białka w postaci mięsa. Zjawisko to nie jest następstwem rozpowszechnienia zasad hygieny, lecz raczej rozpowszechnionej u t^ ch warstw żądzy używania oraz pragnienia podniet zmysłowych. zwłaszcza, że związany jest ściśle z konsumcyą napojów wyskokowych, kawy i herbaty uraz uży ciem różnych ostrych smakowych prz\ praw.
Przyrost białka
Pu podaniu pożywienia, którego wartość energetyczna przewyższa utratę ciepła w danych warunkach, otrzymujemy, — jak to spostrzegać się dało w wielu doświadczeniach wyżej przytoczonych, — dodatni bilans wymiany materyi. pozostaje w ustroju część azotu, to znowu, a mianowicie częściej, część węgla: nadmiar składników spożywczych zostaje zatrzymany wr tkankach.