131
AMERYKI STANY ZJEDNOCZONE
panji, Kongres St. Zj. A. w r. 1933 zaproponował Filipinom niepodległość, po upływie dziesięciu lat przygotowawczych. Celem uzyskania opinji ludności Filipin rozpisano referendum w tej sprawie, którego wynikiem było odrzucenie propozycji. W roku 1934 Kongres St. Zj. A. wznowił swoją propozycję w zmienionej formie, poczerni została ona przyjęta przez parlament Filipin w r. 1935. Na tej podstawie powstała Republika Filipińska (Philippine Commonwealth), która, w ciągu dziesięciu lat przejściowych, rządzona będzie przez rząd tymczasowy, którego postanowienia podlegają ratyfikacji parlamentu w Manili oraz Prezydenta St. Zj. A. — Filipiny nie chciały niepodległości, gdyż ceniły sobie obronę St. Zj. A. oraz bezcłowy rynek zbytu w tym wielkim i bogatym kraju.
2. Ludność. W roku 1920 zaludnienie St. Zj. A., jako państwa wynosiło 117823000 m., podczas gdy w r. 1930 liczba ta wzrosła do 137008000 m., co daje przeciętną gęstość 17,4 na 1 km2. Jak widać, natężenie przeciętnego zagęszczenia jest jeszcze bardzo niskie, chociaż nie daje ono rzeczywistego obrazu. W istocie wschodnie dzielnice, szczególnie w Nowej Anglji, są znacznie gęściej zaludnione, wykazując w niektórych stanach natężenie, przewyższające większość krajów Euiopy. Pomijając dystrykt Columbia, jako zupełnie anormalny, stwierdzimy, że stan Rhode Island ma przeciętnie 213 m. na 1 km2, stan Massachussets — 199, stan New Jersey — 190 i Connecticut — 125. Ludność St. Zj. A. jest niezwykłą pod względem swego składu narodowościowego i etnograficznego. W ciągu przeszło stu lat istniała do Ameryki stała immigracja nietylko ludów europejskich, ale też afrykańskich i azjatyckich. Nie osiadały one na pewnych odrębnych obszarach, lecz mieszały się ze sobą, wytwarzając stopniowo nowy, bardzo zresztą różnorodny typ Amerykanina. W kierowniczych sferach St. Zj. A. panuje dążność do utrzymania w narodzie cech przewodnich rasy anglosaskiej. Aby przeciwdziałać zbyt silnemu napływowi ras romańskich, słowiańskich i innych, zaprowadzono kontyngenty immigracyjne. Ewolucja ludności w samych tylko Stanach, bez kolonij, przedstawia się cyfrowo jak następuje:
Rok |
Biali |
Murzyni |
Inne rasy |
Razem |
Przyrost % w dziesięcioleciu |
1790 |
3 172 006 |
757 208 |
3 929 214 | ||
1800 |
4 306 446 |
1 002 037 |
— |
5 308 483 |
35.J |
isio |
5 862 073 |
1377 808 |
— |
7 239 881 |
36.4 |
1820 |
7 866 797 |
1 77j 656 |
— |
9 638 453 |
33.1 |
1830 |
JO 537 378 |
2 328 642 |
— |
12 866 020 |
33 5 |
1840 |
14 195 805 |
2 873 648 |
— |
17 069 453 |
32,7 |
1850 |
19 553 °68 |
3 638 808 |
— |
23 191 876 |
35.9 |
1860 |
26 922 537 |
4 441830 |
78 954 |
31 433 32* |
35.6 |
1870 |
33 589 377 |
4 880 009 |
88 985 |
38 558 371 |
22,6 |
1880 |
43 402 970 |
6 580 793 |
I72 020 |
5® 155 783 |
26,0 |
1890 |
55 101 258 |
7 488 676 |
357 780 |
62 947 714 |
25.5 |
1900 |
66 809 196 |
8 833 994 |
35J 385 |
75 994 575 |
20,7 |
I9IO |
81 731 957 |
9 827 763 |
412 546 |
91 972 266 |
21,0 |
1920 |
94 820 915 |
10 463 131 |
426 374 |
105 710 620 |
J4.9 |
1930 |
108 864 207 |
11 891 143 |
2 019 696 |
122 775 046 |
l6,I |
Rubryka: ,,Inne rasy“ obejmuje Chińczyków, Japończyków, Indusów i Meksykańczyków.
białych urodzonych zagranicą — 13 366 407
., ,, w St. Zj. Am.
z całkiem lub częściowo obcych
białych rodziców — 25 361 186
Tablica następna wykazuje kraje pochodzenia oraz ich udział procentowy, ilustrujący wpływ immigracji na strukturę ludności miejscowej:
W r. 193° było 62 137080 mężczyzn na bo 637 966 kobiet. W stanach zachodnich przewaga mężczyzn jest znaczniejszą. 56,2% ludności mieszkało w miastach, zaś 43,8% na wsi. Białych urodzonych poza Ameryką, bądź też potomków małżeństw, w których oboje małżonkowie lub jedno z małżonków nie urodziło się w Ameryce, było ogółem 38 727 593, z czego:
8*