172
z odziomków nowe kwietne wypuszczają. Liście jego górne 2" i l" a dólne mniójsze, jajowato - elliptyczne lub elliptycz-no - lancetowate, tępe, podwinięte brzegiem, skórzaste, całkiem nagie, z wiśrzchu ciemnozielone i lśnące a spodem bledsze,— na krótkich ogonkach, opatrzonych w podstawie ząbkiem gruczołkowatym. Kwiaty pojedyncze w kątach liści, na 1 calowych szypułkach, same na 1" długie i prawie tyleż w średnicy, jasno-modre, a rzadko białe lub różowo-fiołkowawe; z łatkami korony spojonemi nikłą błonką białą w podstawach. Owoców nigdy nie osadza.— Dość zwyczajny, po lasach i zaroślach cienistych i kamienistych prawie całej Europy; kwitnie od kwietnia do czerwca, a miejscami całkiem nie.
Dawniej przez Iókarziw, a dziś zaledwie jako lók domowy, uiy wanilin bywa ziele Barwinka— herba Vincae v. Pervincao, jako czyszczące krew i lekko ściągające, w kołtunie, w gniłcu, w biegunkach, w krwotokach, w wozgrzywości; a nawet zachwalano je w suchotach płuc.
RODZINA LV.
Kwiaty obu- lub niekiedy przez zronienie jedno-płcio-we, w gronach lub 3dzielnych wióchach, a rzadko prawie-wiązkach; z szypułeczkami naprzeciwległemi i łprzysadecz-kowemi. Kielich zrosłodziałkowy, 4-zębny albo -dzielny i trwały; czasem żaden. Korona lćjkowata, prawie - tacowata lub jakby-dzwonkowata; z krajem bardzo głęboko-4dzielnym, w przedkwitnieniu łusczynowatym; niekiedy żadna. Pręcików 2, osadzonych na podstawie rurki; z nitkami do niej dolegającemi; z główkami 2woreczlcowemi, otwićrającemi się w podfuż. Jajnik 2komorowy, bez krążka; komory najczę-ścićj 2zalążkowe z zalążkami oboklegle z wićrzchołka przegrody wiszącymi, rzadzićj 3zalążkowe a wtedy skrajne ronione, a najrzadzićj z zalążkami 2szeregowymi licznymi; szyjka króciuchna; znamię całkie lub tóż wrębne. Owoc, już pestczak zwykle lkomorowy i lnasionowy; już jagoda, już torebka niepękająca i górij wydłużona w skrzydło, albolitóż pękająca w łusczyny po ścianach. Nasiona zazwyczaj w komorach pojedyncze, czasem po 2, a niekiedy i wiele, zawsze wiszące, najczęściej ściśnione, a kiedy niekiedy skrzydlasto obwiedzione. Zarodek w osi białka zbito-mięsistego lub tóż rogowatego, prosty; Ustnie liściaste; a rostek górny.— Drzewa albo krzewy; z gałęziami naprzeciwległemi, węzłowatemi ,■ z gałązkami 4ściennemi albo ściśnionemi; z liśćmi naprzeciwległymi, ogonkowymi,— już prostymi i całymi, bez wstawu po-