172
KOALICJA 1 PRAWO KOALICJI — KOBIECA KWEST JA
Wszystkie te zjazdy, z wyjątkiem kongresu w Amsterdamie, miały na celu zajęcie stanowiska wobec rokowań pokojowych i powzięły szereg rezolucyj dotyczących żądań robotników i zapewnienia im odpowiednich praw. Kongres amsterdamski, odbywający się już po podpisaniu traktatu wersalskiego, zajmował się, poza sprawami organizacyj-nemi, przygotowaniem materjałów i dezyderatów na I Międzynarodową Konferencję Pracy w Washingtonie. Tam też wypracowane zostały formy współpracy, międzynarodówki z M. O. P. którym wszyscy delegaci robotniczy na Międzynarodowej Konferencji Pracy (z wyjątkiem faszystowskich), zawsze się podporządkowywali głosując solidarnie we wszystkich sprawach. Dezyderaty międzynarodowych organizacyj robotniczych zostały nieomal w całości uwzględnione w traktacie wersalskim; z ważniejszych przemilczano jedynie swobodę emigracji i ubezpieczenia społeczne, uwzględniono natomiast m. in dezyderaty następujące: swoboda koalicji, 48-godzinny tydzień pracy, odpoczynek niedzielny, zakaz pracy dzieci, przyzwoity poziom płac, zrównanie wynagrodzenia mężczyzn i kobiet przy jednakowej wydajności pracy, zakaz wyzysku emigrantów i obowiązkową inspekcję pracy.
Od r. 1908 istnieje także międzynarodowa organizacja chrześcijańskich związków zawodowych.
Samą sprawą wolności koalicji zajmowała się Międzynarodowa Organizacja Pracy bardzo mało. W r. 1921 przyjęto projekt konwencji o swobodzie zrzeszeń pracowników rolnych; w r. 1927 wniesiono na porządek dzienny Międzynarodowej Konferencji sprawę uregulowania wolności koalicji w drodze międzynarodowej; żadnych uchwał jednak nie przyjęto.
Literatura * Baglńśki W.: Nowy ustrój pracy w Niemczech. Warszawa 1935. — Rerthe de ta Greaaaye J.: Le syndtca-lisme et l’organisation professionelle de l9 Etat. Paris 1931. — Bioch Józef; Kodeks Pracy. Warszawa 1936. — Brentano L.t Gewerkoereine. „Handw. d. StaatswissenschaftenJena 1900. — Rriefm Głoetz: Gewerkschaftsiheorie. „Internationales HandwOrterbuch des Gewerkschaftswesens". 1930. — Caaaau Th.: Die Gewerkschaftsbewegung. Halberstadt 1930. — Cazalia * Syndicai^mc ouorier et tuolulion sociałe. Pana 1926. — ChełmikoicMki M.: Związki zawodowe robotników polskich w Królestwie Pruskiem. Poznań 1925. Citrine W. M.: The trade Union Movement of Great Britain. Amsterdam 1926. — Cole G. D. H.: Organized Labour. London 1924. — Da-mayńaka GoUńaka Z.i Polityka społeczna. Warszawa 1933.— Dubreuil H.: Employeurs et salarite en France. Paris 1933. — Pargeaud Ph.: L’appltcation des noutelles lois sociales. Paris 1938.— GUntherA.: Koalitionund Koalitumsrecht. „Internat. Handwórterbuch des Gtwerkachnftwoeaenz". 1930. — llerłmrr
U.: Kwesty a, społeczna to zachodni*® Europie. Przekład L. BaLigierowej. Lwów 1905.— Beyde L.z Abris- der Sozialpo-litik. Leipzig 1036. — Kaskel W.: Hauptfragen des Tarif-rechts. Berlin 1927. — KotoaŁencakiHistorja związków zawodowych robotników polskich w Królestwie Polakiem do wybuchu wojny światowej. Poznań 1932. — Krzgśa-notecki W.: Polityka ekonomiczna faszyzmu. Lublin 1933. — Kurnatowski J.: Robotnicze związki zawodowe. Warszawa 1911. — Legien C.: Dos Koalitionsrecht der deutschen Arbeiter in Theorie und Prazia. Hamburg 1899. — Leroy M.: La coutume ouwibre. Paris 1913. Lecasaeur E.s Question ouuribre et industrielle en France sous la troisiłme Rśpublique, 1876—1907. Paris s. d. — La liberii syndicale. B. I. T. Gen&ue 1927. — Łorwi.i L. L.t The american Federation of Labour. Washington 1933.— Mąko tomki W.: Prawo o stowarzyszeniach, związkach i zgromadzeniach publicznych. Warszawa 1913. — Neatriepke Dos Koalitiomrecht tn Deutschland Berlin 1914. — Philip A.: Trade-unionżsme el syndicaliame. Parts 1936. — Rocznik prawniczych noiązków zawodowych w Polsce, rok 1926. Warszawa 1927. •— Saamenbach J.: Intemationaler Gewerkschaftsbund. „Internat. Handw. d. Ge-toerkschaftswesens*\ 1930.— Selzner G.: Dis dmtsche Arbeits-front. Berlin 1936. — Hutcliffe J. T.: A History of Trade Union':m in Australia. Melbourne 1921. — Szymański A., Polityka społeczna. Lublin 1925. — Trade Union Congressm. Report of Proceedings. Nr. 1—86. Manchester 1868—1933. — Trade Union Documents London 1929. — IVeber A.: Der Kampf zwiscken Kapitol und Arbeit. Tdbingen 1930.— Webb S. i B.s Dzieje organizacji zawodowej w Anglji (tłumaczenie). Kraków 1901. — Wetll G.r His*oire du mouoemmt social en France. Paris 1924. — Wiaael R.: Koalitionen und Koali-liMmswrbotg. „Handw. d. Staatswitaenscłiaften” Jena 1923.— Wdy deki A= Itc,.* Chrześcijański ruch robotniczy w Polsce . Poznań 1921. — Tenier Dzieje robotników przemysłowych to Polsce. Warszawa 1929. Łagrodzki J.: Rozwój związków pracowrJczych w Polsce. Warszawa 1919.
Zbigniew Makarczyk.
i. Uwagi wstępne, i. Praca kobiet 3. Walka
0 prawa. 4. Ochrona pracy kobiet
1. Uwagi wstępne. Zespół zagadnień, wypływających z dysproporcji między obowiązkami kobiety a jej uprawnieniami, między jej możliwościami fizycznemi a wymaganiami zawodowemi — tworzy kwestję kobiecą. Zależność kobiety — uznana zrazu przez ludy wschodu za podstawę wierzeń religijnych — podtrzymywana była w dal szym rozwoju społeczeństwa przez prawo
1 moralność. Mimo tej zależności, sięgającej wszystkich niemal dziedzin życia społecznego, k. k. wypływa nie wcześniej, niż w okresie przemysłu maszynowego w związku z utrwalającą się zasadą wolności i niezależności jednostki. Wówczas bowiem dopiero praca zarobkowa kobiet dostosowana jest do możliwości produkcyjnych gospodarstwa, zaś upośledzenie prawne kobiety nie mieści się już w nowym układzie sił społecznych. Obok tych podstaw objektyw-nych rozwija się również i u kobiet świadomość własnej wartości i juniejętnośc łącz-