maistre o papiezu028801

288

Zacni Anglicy i byliście niegdyś pierwszymi nieprzyjaciółmi jedności, wam dziś pozostawiony jest zaszczyt, abyście ją przywrócili w Europie. Błąd dla tego podnosi w niej głowę, źe nasze dwa języki są z sobą w niezgodzie: jeżeli potrafią zawrzeć przymierze w najważniejszym z przedmiotów, to i w innych łatwo się zgodzą. Idzie tylko o to, aby schwycić szczęśliwą sposobność, jaką polityka nasuwa wam w tej chwili. Jeden tylko akt sprawiedliwości, a czas już reszty dokona!

VIII. Fo trzech wiekach rozjątrzenia i sporów, cóż nam jeszcze wyrzucacie, i na co się skarżycie? Czy mówicie zawsze żeśmy wprowadzili coś nowego, żeśmy wynaleźli dogmata i zmienili nasze opinie ludzkie w symbola? Ależ jeżeli nie chcecie w tym względzie wierzyć naszym doktorom, którzy protestują i dowodzą, że wykładają jedynie wiarę apostołów, wierzcież przynajmniej swoim Ateuszom, a oni wam powiedzą „że władza piastowana przez kościół rzymski jest po większej części od wszystkich politycznych urządzeń w Europie wcześniejszą 1).“

Wierzcie dalćj waszym deistom, oni wam powiedzą „że człowiek oświecony nie zdołałby oprzeć się potędze oczywistości historycznćj, która dowodzi, źe w całym okresie czlćrech pierwszych wieków kościoła, główne punkta doktryn papizmu były już zaprowadzone w teoryi i praktyce 2).“

Wierzcie swoim apostołom: powiedzą wam, iż „ustąpili z początku dowodowi, jaki zdawał im się niezwyciężonym, źe musi być przecież jakiś sędzia nieomylny, i że kościół rzymski jest jedyną społecznością chrześciańską, która rości i może rościć sobie prawo do podobnćj wyższości 3).“

Wierzcie nakoniec waszym własnym doktorom, waszym biskupom anglikańskim: oni wam powiedzą, w szczęśliwych chwilach