page0238

230

Sejmy — Sejny

i niemyśluło i nie mogło myśleć o sejmach. Sejmom księztw przewodniczyli jeszcze mężowie Rzeczypospolitej, więc żywą stanowili tradycyje przeszłości. Sejmom Królestwa przewodniczyli już ludzie młodszego pokolenia, Wincenty Krasiński w części także przypominał te tradycyje stare, bo ojciec jego Jan Krasiński, starosta opinogórski, poseł podolski, należał dc najcelniejszych i najzacniejszych posłów sejmu czteroletniego. Senatorów księztwa była bardzo mała liczba, wielka zaś liczba senatorów królestwa. W ogóle sejmy mało się zasłużyły krajów i, lecz nie ich w tem wina, tylko Rady Stanu, które jednakże trwając cały 25-cio letni okres sejmowy, mogła wygotować projekta ważne do obrad. Pod tym względem zasłużyły się więcej sejmy krakowskie, które były władzą prawodawczą i rządzącą małej Rzeczypospolitej, postanowionej przez kongress wiedeński w^r r. 1815. Dzieje tych małych sejmów wdarte osobnego przeglądu. Okres ich był dłuższy, bo obejmował lata 1815—46. Zgromadzały się częściej i dłużej stosunkowo radziły. Pierwszym prezesem senatu krakowskiego był Stanis. Wodzicki, najprzód kasztelan, a potem wojewoda królestwa polskiego. Tak związały się losy królestwa z losami Rzeczypospolitej Krak., która stanowi tylko odpadek od księztw^ra w^rarszaw^rskiego. Materyjał ten historyczny krakowski jeszcze nieobrobiony i prawie wcale nietknięty. Sejmów Królestwa mamy dyaryjnsze drukowane urzędowe i pisane nieurzędow^re w^r kilku redakeyjach: krakowskich dyaryjuszów nie mamy, tylko po gazetach oddzielnych wzmianki. Dzieje rzeczypospolitej krakowskiej miał spisywać, dobrze przedmiotu świadomy, Hieronim Meoherzyński.    Jul. B.

Sejneński powiat wchodzi w skład guheriiii Augustowskiej, ma rozległości 50,19 mil kwadratowych geograficznych. R-ceki w nim znaczniejsze są: Hańcza liiała i Czarna, Marycha, Gniada i Szeszupa. Jeziora w nim są bardzo liczne i po powiecie Augustowskim najobfitsze w^r Królestwie, zajmują bowiem w ogóle włók 398 morgów- 2; z tych znaczniejsze są: Duś mórg. 910, Pod-wiejsieje 750, Hańcza 730, Rymiec 660, Gremzdy 638, Metele 630, Pasernik 400, Sw^rajgieniec 370, Wiernieje 360, Obelica, Sejny, Szlamy, Pomorze, zajmują po 300 morgów'. Ludność ogólna wynosi 87393 głów z tych mieszka po miastach 10970, po wsiach 76423. Przemyśl jest następujący: gorzelni 47, browarów dwa, młynów wodnych 9, wiatraków 7, garbarni 10, wapiarni 10, cegielni 4, smołami 36, hamernia i fryszerka w Kopciowie. W powiecie jest tylko jeden okrąg sądowy Sejneński. Miast ma 3, to jest: Sejny, Łoździeje i Wiżajny. Osad wiejskich Jest 1593. Instytuta, kościoły, zakłady naukowe, i szpitale w^ryuiiemone są przy Gubernii Augustowskiej (ob.)

Sejny, nnasto rządowe powiatowe w^v gubernii Augustowskiej, nad rzeką Marychą, dawmiej Sejenką położone, od miasta gubernialnego mil 4²/₇ odległe. Według akt urzędowych i iniejscow^rego podania, do końca XIV wieku rozciągała się tn jeszcze dawna puszcza Olitska. W niej za panowania Władysława Jagiełły trzej rycerze litewscy, znalazłszy dogodne miejsce założyli osady, które od sędziwego ieh wieku nazwano Sienej, to jest Starcy. Z czasem gdy osady połączyły się w jedne, ta zaludniona i dobrze zabudowania już za Zygmunta I przybrała postać miasta, zwanego w pismach urzędowych z ruska Sieno, z czego następnie utworzyły się Sejny. Pierwiastkowe miasto było daleko większe niż dzisiaj, mieściło albowiem w sobie kilka set domów' murowanych i tyleż drewnianych, miało trzy kościoły i 2 drukarnie. Należało zaś do książąt Wiśnio-wieckich; którzy mieli tu wspaniały pałac, w tem miejscu gdzie dziś jest las Borek na półw yspie Ostrowi, do jeziora Sejneńskiego przytykającym. Na w schód