WA308�7 II5947 NAUKA O LUDACH234 I

218

muje, chociaż u nich panuje najrozleglejsze wielożeństwo ¹). Przewaga chłopców między pierworodnemi dziećmi jest jednak w Niemczech należycie statystyką stwierdzona ²).

Jako istoty towarzyskie podlegamy wreszcie pewnym prawom obyczajowego porządku, a to jest stanowczo wielożeństwu przeciwnem* Dzieje domów panujących na wschodzie uczą nas, że krótki czas panowania tamtejszych rodów jest zawsze następstwem podstępnych działań ambitnych żon, i że tam uszlachetniające uczucie braterskiej miłości wcale nie istnieje, a każdy syn książęcy w swym przyrodnim bracie swego najzawziętszego wroga raczćj nienawidzi. Nawet śród rodzin ludu prostego zazdrość i nienawiść rozdziela dzieci rozmaitych matek pomiędzy sobą.

Wielomęztwo jest o wiele rzadsze; nie trzeba go jednak mieszać ze wspólnością kobiet wojowniczych kast, którym bezżeństwo było niegdyś ślubem zakonu przepisane, jak np. Najerom ³) w malabar-skich Indyjach i niegdyś zaporozkim kozakom ⁴). Prawdziwe wielomęztwo napotykamy za to u ludów, stanowiących przejście pomiędzy Azy jatami i Amerykanami, t. j. u Eskimosów, Aleutów, Konjaków, i Roluszów ⁵), u których i inne płciowego życia zboczenia spostrzegać się dają. Prócz nich oskarża Sir John Lubbock jeszcze w Ameryce Irokezów i kilka pokoleń nad Orinokiem o wielomęztwo. Na południowóm morzu miano ten obyczaj dostrzedz u ludu Maori w Nowćj Zelandyi i na kilku małych wysepkach. Częstszym jest on jednak na południu Indyj wschodnich pomiędzy pojedynczemi pokoleniami w górach Neilgherri, u których istnieje ten obyczaj, że wszyscy bracia, gdy dorosną, stają się mężami żony najstarszego brata ⁶), i na

i) Darwin 1. c. T. I, str. 272.

porody

ilość przypadków męzkie żeńskie.

25,560 koni wyścigowych 99,7 : 100 6,878 chartów .... 110,1 : 100

Na 1001 kurcząt kochinchińskich było 487 kogutów a 514 kur.

²) Welcker. Bau und Wachstlium des Schiklels, str. 69. Według protokołów zakładu położniczego w Halli urodziło się z 871 pierwiastek na 100 dziewcząt 114 chłopców, a według genealogicznego kalendarza urodziło się w książęcych domach niemieckich na 100 dziewcząt 114 chłopców z pierwiastek, gdy tymczasem ten sam stosnnelc w Niemczech był jak 106 : 100.

³) Gr auł, Ostindien, T. III, str. 230 i 338.

⁴) C. v. K e s s e 1, w Ausland 1872, N° 37, str. 865.

⁵) Waitz, Anthropol. T. III, str. 398: 318.

⁶) Baierlein, Nach und aus Indien, str. 249.

http://rcin.org.pl