WA308�7 II5947 NAUKA O LUDACH457 I

4ii

wa, jako ucieleśnienie ideału, ani u nich am u Chińczyków wcale nie istnieje.

Mieszkańcy p dwyspu Korei zawdzięczają również Chińczykom swój obecny rozwój społeczny; o ich dawniejszej kulturze nie jest nam jednak nic wiadomem.

4. Lady mongolskie na północy starego świata.

Od zatoki Ochockiej aż do europejskiej Laponii mieszkają, pominąwszy Kossyjan, którzy więcej ku wschodowi się posunęli, ludy, żyjące z myśliwsta, rybołówstwa i pasterstwa, zmieniające nieustannie, odkąd dzieje nimi się zajmują, swe siedziby, które się przez to rozmaicie z sobą poplątały. Z pośród nich wydobywali się kilkakrotnie na ich czoło zdobywcy, zlewający te luźne hordy w jedną wspólnie działającą całość. Czy owa obszerna przestrzeń była kiedykolwiek przez ludy rozmaitych plemion zamieszkaną, nie da się w tej chwili ani twierdząco orzec ani zaprzeczyć, ciągłe mięszanie krwi musiało na każdy sposób zatrzeć wszelkie dawniejsze różnice, tak że znamiona ich cielesne przedstawiają obecnie wszelkie odcienia przejścia od kształtów czysto mongolskich do cech, znamionujących ucywilizowane ludy zachodu. Owa tedy gromada ludów, której Castr en dał nazwę Aitajczyków, łączy się ściśle z ludami wschodnio i południo-w^To-azyjatyckiemi. Barwa skóry jest u nich żółta lub żółtobrunatna, włos okrągły, prosty, twardy i czarny, zarost brody i ciała mało obfity lub nie istniejący wcale; oczy po większej części skośne, kości licowe mocno wydatne, nos płaski, czaszka bardzo szeroka i nizka. Czym więcej jednak ku zachodowi się zbliżamy tym więcej znikają cechy mongolskie. Samojedzi są z oblicza jeszcze do Tunguzów podobni, a Ostjaki już do Fińczyków i Rosyjan ’^J).

W takich okolicznościach nie pozostaje nic innego, tylko tę całą gromadę ludów podzielić według języka na 5 wielkich szczepów, jak to Castren uczynił, t. j. na Tunguzów, prawdziwych Mongołów,

Turków. Fińczyków i Samojedów. — Szczęściem, główna podstawa jęcz"

^[) Pallas, Yoyages, Paris 1793. T. IV, str. 90.

http://rcin.org.pl