WA308�7 II5947 NAUKA O LUDACH446 I

one wszystkie prawa dzieci prawego łoża. Zaręczyny odbywają się zwykle bardzo wcześnie za wspólną wolą rodziców obojga małżonków. Ślub odbywa się o wiele lat później, a nim nastąpi musi wpierw astrolog wyczytać w gwiazdkach przyszłość narzeczonych i oznaczyć dzień i godzinę ślubu. Obrzęd sam jest bardzo prosty i wszelkiego religijnego znaczenia pozbawiony. Polega on po prostu na tern, że narzeczony i narzeczona wspólnie z jednego naczynia piją a jedna z poważniejszych matron nad nimi błogosławieństwo wypowiada. Wesele zaś samo odbywa się śród całego szeregu uroczystości. Przy zawarciu związków małżeńskich zwraca się głównie na to uwagę, aby obie strony były sobie równe mieniem i godnością. Obie muszą być rodowite-mi Chińczykami, gdyż małżeństwo z obcemi jest prawem wzbronione. Piozwód ogranicza się do nie wielu ściśle określonych powodów.

Śród rodziny ojciec jest panem nieograniczonym, opór przeciw^Tko niemu jest zbrodnią, śmiercią karaną. Religijne poglądy sprawiają to, że upragnione przybycie syna jest uważane za szczęśliwe zdarzenie, gdy tymczasem urodzenie się dziewczynki za smutne. Biedni też porzucają często dziewczynki natychmiast po urodzeniu. Dzieci bywają wcześnie przyzwyczajane do skromnego i obyczajnego zachowania się i przytrzymywane do nauki czytania i pisania. Dla ludzi niezamożnych istnieją szkoły publiczne, w których się za mierną opłatę ich dzieci tych początków⁷ uczą. W miastach, mieszczących w sobie ludność rzemieślniczą i wyrobniczą większą, istnieją szkoły wieczorne, aby dzieci, zmuszone w dzień pomagać rodzicom, dobrodziejstwa nauki nie były pozbawione.

W życiu towarzyskiem mężczyźni i kobiety są ściśle od siebie oddzieleni. Kobiety, odznaczając się wreszcie pow/szechnie skromnością i przyzwoitością i żyją wyłącznie w domu, życiem rodzinnem. W towarzyskiem pożyciu wyradza się przez to wielka sztywność i pe-dantyczność. I to zapewnie jest przyczyną, że u mężczyzn rozwija się powoli pociąg do tajnych biesiad i zabaw⁷ rozpustnych, które wprawdzie są zakazane, ale które pomimo to bujnie kwitną przy współudziale nie mniej za tukiem życiem tęskniących kobiet. Rodzina chińska, to państwo w miniaturze, z ojcem rodziny na czele, który za wszystko w⁷ domu jest odpowiedzialny, lecz na którego i wszelka spada zasługa. U nas spadają odznaczenia za zasługi ojca na dzieci; w Chinach przeciwnie. Tam rodzice otrzymują szlachectwo w⁷ grobie za zasługi swych dzieci, uważane za następstwo dobrego przez nich wychowania. Praw dzieci do zasług ojca w Chinach nie znają. Lecz podobnie jak chińska rodzina, tak i chińskie państwo

http://rcin.org.pl