WA308�7 II5947 NAUKA O LUDACH453 I

— 437 —

jednak wolno, gdy mu zwierzyna szkodliwą się staje, łowić ją w sidła i niszczyć innym sposobem, tylko nie przez polowanie.

Wsie i miasta zakładane bywają wszędzie jednakowo prawie. Wszędzie stoją jednopiętrowe domy szeregiem, chociaż symmetryja nie bardzo jest przestrzegana, tak że nieraz jeden dom jest bardziej wysunięty od drugiego, u jednego ogródek jest z przodu u drugiego z tyłu; pomimo to ulice są czyste i pomimo znacznego ruchu na nich mało hałaśliwe. Wszędzie znaleść można świątynie tak wyznania krajowego sinto czyli kami jak i buddystyczne, odznaczające się i miłą oku czystością wnwnątrz i ładnie urządzonem cienistem otoczeniem ze-wmątrz. Cmentarze nie leżą tak jak w Chinach na ziemi nieurodzajnej, kamienistej, lecz w ładnem zwykle położeniu, ozdobione najpyszni ej szemi kwiatami i roślinami, tak że zwiedzającemu je się zdaje, iż się nie w miejscu zniszczenia lecz rozkoszy znajduje.

Gościńce, przerzynające kraj w najrozmaitszych kierunkach i prowadzące nawet przez nieurodzajne okolice gór, są trwale zbudowane, powierzchnia ich żwirem ubitym i piaskiem należycie wyrównana, i z obu stron rowami dla odprowadzenia wody oraz cienistemi drzewami otoczone. Odległość wskazują milowe słupy a w pewnych odstępach urządzone są odpowiednie miejscowości, aby droga nie została zanieczyszczoną i oko podróżującego nie miało widoku wstrętnego.

W Japonii dozwolonem jest wielożeństwh, a ilość żon zawisła od majątku i stanowiska mężczyzny, tak że biedny, mogący zaledwie jedną żonę utrzymać, zmuszony jest żyć w jednożeństwie. Pomimo swobody kobiet zamężnych i panien cłrwalonym jest powszechnie ży-wmt ich skromny, beznaganny, a przygody gorszące, tak częste w naszych społeczeństwach, mają się tam wcale nie wydarzać. Ma to jednak być w związku z innym powszechnym zwyczajem, t. j. urządzeniem t. z. publicznych herbaciarń, obsługiwanych przez młode dziewczęta biedne, do których je rodzice na pewien czas oddają; gdy dojdą do lat 24, wracają zwykle do domu, albowiem ów pobyt im u^my żadnej nie robi, i wychodzą często za mąż stając się bardzo porządae-mi ⁷ powszechnie poważanemi gospodyniami. W ogóle namiętności nie, bywają tam tak gwałtowne jak u nas, a młodzież, obznajamiająca się dość wcześnie z stanem rzeczy, zawiera związki małżeńskie fizycznie i moralnie nie zepsuta. Dzieci wychowywane bywają z wielką prostotą. Od najpierwszej młodości bywają one do zmian powietrza przyzwyczajane; pozostawiają im oraz całą swobodę w zabawie i zajęciu. Gdy podrosną, chodzą do szkoły. Japonia jest bogatą w szko-

http://rcin.org.pl