Obecnie rozróżniamy pomiędzy T nr kam i następne pokolenia: Ijgórów, Ozbegów, Osmanów, Jalputów, Turkomanów. Kogajeów. Ba-zianow, Kumyków, Karakałpaków i Kirgizów. Turecki Cbakan. zwany przez Bizantyńczyków Dissabulos, przez Chińczyków zaś Fi-then-pu-łi, który w Talas. miejscowości kupieckiej bardzo ważnej w średnich wiekach, w krainie Borutów swoją miał siedzibę, znany nam jest z podróży greckiego posła Zemarcli a w r. 569 p. Chr. ?). To dawniejsze tureckie państwo zniszczy]; Ujgurowie. przez Chińczyków Kaotsze zwani, poważny lud kulturowy, u którego się ślady nauki Zoroastra. zachowały, który jednak później przyjął buddyzm 2) a w końcu islam, w 5 wieku p. Chi; swoje własne pismo i literaturę już posiadał i na obu stokach gór Tlranszan mieszkał, w części nawet dotąd jeszcze mieszka. Za najbliższych sąsiadów zachodnich w Ka-szgaryi ma on obecnie Ozbegów, gałęź pokolenia tureckiego, noszącą tę nazwę po swym wodzu Ozbeg. władzcy złotej ordy (1312*— 1342), która nie pozostała bez przymieszki mongolskiej krwi. pojawiwszy się w dziejach świata na północnym krańcu kaspijskiego morza mieszkała, pod panowmniem późniejszych Timaridów nad rzeką Sir Daria się rozprzestrzeniła 3). w 16 wieku Turkestan podbiła i obecnie jeszcze w Chanatach Kiwa. Bochara i Kokand jako też i Kaszgarze panujące pokolenie stanowi. Z tejże samej krainy pochodzą i Se leżu ki, którzy jeszcze w r. 1030 p. Chr. w obecnej turkomańskiej puszczy mieszkali, nim na zachód podążyli i w końcu jako Ósma ni zwydęzką nogę na trzech częściach świata postawili.
Osman z Konstantynopola, mówią obecnie z pewną przesadą, może się z łatwością z Jakutem z po nad Leny porozumieć. To pewna, że turecidego szczepu języki, tak wielką przestrzenią od siebie oddzielone, mniej różnic przedstawiają, amżelibyśmy się spodziewać mogli. O zahartowaniu Jakutów była już powyżej mowa 4). Ame-rykańsK podróżnik Kennan kreśli ich nie tylko jako ludzi pracowitych. lecz dodaje, że z wszystkich pierwotnych ludów sybirskich oni jedni nie tylko nie topnieją, lecz owszem rosną w ilość, a język ich. gdy Er mann 5) tam bawił, był od Irkucka do Ochocka, od morza
p Menandri excepta de legat. Oorpus script. Hist. Bvzant. ed Niebuhr Pars I, str. 295 i 360.
, 2) Stania l*s Julie n, w Journal asiatiÄ…ue. Paris 1847, str. 58.
3l Vambery, Dzieje Bochary. T. II, str. 35.
4) Zob. powyżej str. 143.
5) Beise um die Erde. Berlin 1848. T. III, str. 51