482
pochodzeniu ow7ych ludów. Również i przebijanie policzków lub warg i osadzanie w tych otworach drewnianych wałków, będące w. zwyczaju u ludności nadbrzeżne! amerykańskiej od wyspy Tancouyer aż do sundu Kotzebuego, nie wskazuje zapewnie na nic innego, tylko na ich ściślejsze z sobą. związki jedynie, ułatwiające rozprzestrzenię się tak dziwacznego zboczenia smaku. Mieszkańcy z amerykańskich wybrzeży morza Berynga znali jeszcze przed przybyciem Rosyjan i kapitana Cook’a użycie żelaza, a nim dokładniejsze badania coś stanowczego w tćj mierze powiedzieć pozwolą, wolno nam objawić to przypuszczenie, że Japończycy, którzy długo przed Rosyjanami Kamczatkę i wy-spu kurylskie zwiedzili, narzędzia żelazne tam z sobą zapewnie przywieźli. zliąd drogą kupieckiej zamiany i do Ameryki się dostały. Za wyjątkiem Koluszów, których małżeńską wierność i surowość obyczajów Langsdorff’) stwierdza, spotykamy u wszystkich ludów7 z nad morza Berynga a nawet i u Eskimosów erotyczne zboczenia, miłość do chłopców i występne uczucia kobiet, poniewierkę wierności małżeńskiej, gościnność rozciągającą się aż do oddania żony łub siostry gościowi, wraz z przedwczesnem zawieraniem związków7 małżeńskich2). Jeżeli Georg Steller ma słuszność, przypisując podobne zboczenia zmysłowe przeważnie używanemu pożywieniu z ryb, toby ta zgodność w obyczaiach ludów z nad brzegów morza Berynga była również następstwem miejsca zamieszkania jedynie. Co innego zupełnie z owem uzdolnieniem artysty cznem, które się w w7yższym lub niższym stopniu w rzeźbieniu i snycerstwie objawia. U Koluszów każdy większy statek ma nazwę, zwykle od jakiego zwierzęcia, którego drewniany posąg dziób statku zdobi. Celniejsze ozdoby tego rodzaju bywają wysoko cenione i często niewolnikiem płacone 3), Szlachta z wwsp król. Char-lotty nosi miedziane tarcze, na których herby jej są wyrzeźbione 4). Wszędzie prócz tego spotykamy zamiłowanie w dramatycznych tańcach i przedstawieniach teatralnych, jak np. u Tlinkitćw, kilku pokoleń nad Oregonem 5) i u mieszkańców wyspy Yancouwer 6). Stosun-
i; Eeise um flie Welt. Frankf. 1812, str. 113. s) Zob. powyż. s~r. 479, przyp. 3.
z) L ii t k e, Yoyage autour du monde, ćhap. Y. Paris 1835. T. I, str. 212 W7 Dali. Alaska. Boston 1870, str. 413 i 417. *■.
4) E. Bro w n, 1, c.
5) W7 a i t a Antbropol. T. III, str. 335.
6) ffh jmpe r. Alaska, str. 58.