WA308�7 II5947 NAUKA O LUDACH559 I

(steatopygia) ⁷), mianowicie na pośladkach, które ku górze w postaci stopnia schodów od ciała odstają, przechodząc potem nieznacznie w udo; ukształtowane są przeto odwrotnie ²), jak u wszystkich innych ludów. Przerosty imiych części ciała u kobiet spotykamy również i u innych ludów nie tylko w Afryce lecz iw Ameryce, tak że za właściwą cechę ich policzyć nie możemy ³). Zarost brody jest nadzwyczaj skąpy, a na reszcie ciała prawie żaden. Według wymiarów We lek era wskaźnik szerokości czaszki wynosi tylko 69, że zaś czaszka ku tyłowi nadzwyczaj się rozszerza, wiec i wskaźnik ten wzrósłby jeszcze o kilka odsetków, gdyby ramiona narzędzia mierniczego na najszerszem miejscu czaszki zakładano. Większe jeszcze różnice przedstawiają czaszki przy poglądzie na nie z tyłu; wysokość ich bowiem jest jeszcze mniejsza od owe.i i tak małe] szerokości, w skutek czego te ludy do nizkkh wązkogłowych zaliczyć należy. Szczęki cisną się zwykle ku przodowi, prognatyzm jest jednak miernie lozwinięty. Również i łuki jarzmowe z boków więcej są wydatne. Wargi są wprawdzie bardzo mięsiste, lecz mgdy tak grube i wywrócone jak u południowo-afrykańskich murzynów. W okolicy korzenia nosa pod kością czołową kości nosowe nie wznoszą się często wcale nad swe otoczenie, tak że w górę zadarty nos prawie nagle tuż po nad ustami występuje. Szczelina oczu wazka ale nie skośna, jak Barrow ⁴) twierdził, którego ta okoliczność zapewnie w błąd wprowadziła, że Koinkoinowie, dla uchronienia wzroku od oślepiającego blasku słońca mają brwi prawie ciągle zmarszczone ⁵). Buszmani posiadający wspólnie z Kcin-koinami główniejsze znamiona, odróżniają się od nich jedynie znakami drugiego rzędu. Ich wzrost jest znacznie mniejszy ⁶), chociaż pokolenia, mieszkające na zachód od jeziora Ngami, mają być roślejsze. Będzie to rzeczą wreszcie późniejszych podróżnik.>w rozstrzygnąć, czy Obongowie, lud nizkiego wzrostu, zaledwie 4' 4" do

') Theophil Halin donosi jednak, że ów przerost tłuszczu objawia się i u mężczyzn w młodości. Globus 1867. T. XII, Xr. 11, str. 332.

®) Według wyników badania zwłok kobiety Afendów, które w r. 1866 do Tybingi przywieziono. Arch. f. Anthrcp. T. III, str. 307.

³; Dr. Ploss w Zeitschr. f. Ethnologie. Berlin, 1871 T. III, str. 381.

^ł) Trarels into the interios of Southern Africa. London 1801, T. I, str. 157.

⁵) F r i t s c h, Eingeborne Siidafrikas, str. 289.

⁶) Barrow podaje jako wzrost najwyższy w jednej hordzie Bnszmanów -W pobliżu O rangę E i t e r, 4'9" dla mężczyzn a 4'4" dla kobiet, 1. c. T. I str. 277.

http://rcin.org.pl