0119

100 Te cudowne czasy: Stalin i Nadia, 1878-1932

od gospodyni, by spytała Nadię, czy mogą spędzić wolne dni w Zubałowie. Łatwiej było przekonać gospodynię niż ubłagać surową matkę.

- Niech jadą - odparła Nadia, dodając radośnie: - Niebawem ukończę akademię i wtedy wszyscy będziemy mieli prawdziwe wakacje! - Skrzywiła się. - Och, moja głowa!

Stalin, Woroszyłow i inni spędzali przyjemnie czas w małym pomieszczeniu za Mauzoleum, gdzie znajdował się bufet.

Następnego ranka chłopców odwieziono do Zubałowa. Stalin pracował jak zwykle w swoim gabinecie, spotykając się z Mołotowem, Kujbysze-wem i sekretarzem KC, Pawłem Postyszewem. Jagoda przyniósł stenogram z kolejnego antystalinowskiego spotkania starych bolszewików, Smirnowa i Eysmonta, na którym jeden z nich powiedział: „Nie mówcie mi, że w tym kraju nie znajdzie się nikt, kto mógłby go usunąć”. Zarządzili ich aresztowanie, a później poszli na przyjęcie do Woroszyłowów. Nadia też się tam wybierała. Wyglądała wspaniale.⁸

Jakiś czas później Nadia wzięła pistolet, który podarował jej brat Pawieł i położyła się na łóżku w swoim pokoju. Samobójstwo było bolszewickim rodzajem śmierci: brała udział w pogrzebie Adolfa Ioffego, trockisty, który zastrzelił się w 1929 roku, by zaprotestować przeciwko stalinowskim metodom rozprawy z opozycją. W 1930 roku modernistyczny poeta Majakowski też wybrał tę formę protestu. Przyłożyła pistolet do piersi i pociągnęła za spust. Nikt nie usłyszał odgłosu maleńkiego damskiego pistoletu; mury Kremla są grube. Jej ciało stoczyło się z łóżka na podłogę.⁹