klsti503

631

ROZDZIAŁ 17. BUDOWNICTWO

sieki otaczają klepisko z trzech stron i są odeń oddzielone tylko poziomym balem (fig. 434). Dach spoczywa na spiętrzonych sochach (porówn. § 494 i fig. 434 oraz 469, c²).

Gdzie indziej na Białorusi, w okolicy Nieświeża, spotykamy stodoły dokładnie kwadratowe, nakryte czterospadkowym piramidalnym czyli brogowym dachem, spoczywającym na 4-ch sochach, rozstawionych w kwadrat (fig. 470). Podobne są i ńa Polesiu; wielkość ich jest tam stosunkowo nieznaczna; wewnątrz na ziemi wtyle klepiska miewają pomost z desek. Na południowem Polesiu widzimy też stodoły sześciokątne (ob. § 490 i fig. 428, 2). Zbliżone co do wielości ścian, ale nie co do konstrukcji dachu, stodoły powtarzają się tu i owdzie na Białorusi, a nawet w Polsce i w Czechach. W dwu jednak ostatnich krajach są zapewne nowego pochodzenia (§ 490).

Na Ukrainie widywałem m. i. stodoły owalne, o ścianach plecionych, polepionych lub nie (g 489). Dalej ku wschodowi, na południowem Zadnieprzu, spotykają się okrągłe budynki, złożone z stożkowatego wielkiego słomianego dachu i niskich ścian (fig. 471) i t. d.

550. Widzimy więc, że stodoły pod względem kształtu i konstrukcji, przedstawiają się na ziemiach północno-słowiań-skich nadzwyczaj rozina-* icie. W związku też z tern zasługują na bardzo szcze-gotowe zbadanie; tembar- ⁴⁷⁰' ^Stodo,a- Piaseczno pod m. Nieśwież, Białoruś j . . .    . ,    ,    .    .    (Polska). Rys. autor,

dziej, ze dotychczas były

często zupełnie przeoczane. A niezawodnie budowle te, poczęści przynajmniej, kryją w sobie dawne typy domostw mieszkalnych. W szczególności dawne wielkie chaty litewskie, opisywane nam przez średniowiecznych autorów, zaś z drugiej strony kryte na sochę chaty podkrakowskie (§ 493 i fig. 432) zdają się pod względem architektonicznym zdradzać wyraźne genetyczne związki z dzisiejszemi stodołami.

Zużytkowywanie dawnych typów domostw mieszkalnych jako budowli podrzędnych, czy gospodarskich, zapewne nieraz miało miejsce.