klszesz113

852

. MOSZYŃSKI: KOLT!

Fig. 72. Narożna ozdoba szczytowa dachu znad rz. Peczory b. gub. Ar-changielsk. N Wielkorus. A. Bobrinskij l. o. tabl.

131 fig. 1.

zem znalezionym w Szwecji (Gotland)^J, w ogóle nie znajduję w tej chwili analogii, wyjąwszy podobną, powiedzmy nawet taką samą co do rysunku, dekorację naczynia sporządzonego z barwnego szkliwa a pochodzącego z Egiptu i datowanego na czasy Nowego Państwa Egipskiego². Nieco pokrewne zdobienie znam z ceramiki wołyńskiej dawniejszej i współczesnej z okolic Krzemieńca (ob. fig. 112 i 113).

Fig. 78. Ucho (rączka) czerpaka z początku.w. XIX. Wisła-Czantoria. Śląsk Cieszyński. Źródło - jak dla fig. 70 nr 2, r. 1903, tabl. 3 (określenie proweniencji wg M. Gładysza 1. c. s. 122 sub 1. XXI).

656. Zasiąg pisankarstwa na ziemiach słowiańskich jest ogromny. Spotykamy się z nim mianowicie u wszystkich, jak się zdaje, Słowian bałkańskich* i zachodnich oraz u przeważnej części wschodnich (poza tym zaś u Litwinów, Szwedów, Niemców itd.; cf. też niżej). W granicach Słowiańszczyzny wschodniej zna pisanki przede wszystkim Małoruś, która też na swycli północno-zachodnich kresach (na pograniczu z rdzenną Polską) rozwija je najwspanialej ze wszystkich Słowian (nie bez związku z tym najpiękniejsze pisanki polskie -- ob. np. fig. 127 — spotykamy w południowym Lubelskiem na pograniczu z Rusią). Na głębszym Polesiu i na Białorusi obchodząca nas gałąź sztuki jest rozwinięta stosunkowo bardzo słabo, a na pewnych obszarach nie istnieje nawet zupełnie (choć jednobarwne kolorowanie jaj jest i tam powszechnie znane). Wielkorusi uprawiają właściwe pisankarstwo, o ile mi dotychczas wiadomo, wyłącznie na południowych kresach swych siedzib,

i Fataburen 1906, s. 14ń fig. 19.

- H. Bossert, Gescliichte des Knustgewerbes, i. Ob. przykłady pisanek bułgarskich w SbNU