skanuj0024 bmp

Ml K Pisanie zasadniczej części pracy

iłu I Jlatego też wydaje się najtrudniejsza do napisania. I chociaż wiemy, iż ostateczna wersja Wstępu będzie wyglądać nieco inaczej, to ilt il >i /.e jest jednak od razu, już od pierwszych stron, pamiętać o najważniejszych zasadach dotyczących tworzenia prac naukowych i pisarstwa w ogóle, takich jak chociażby poprawne operowanie akapitem.

l*o naszkicowaniu pewnych fragmentów Wstępu, który w kompletnej wersji pisze się dopiero na końcu, autor pracy dyplomowej powinien zadecydować o kolejności pisania poszczególnych rozdziałów. Czasami le-|ili'l będzie je pisać w ustalonej kolejności, ale nie jest to konieczne. Wcześniej mogą być napisane zwłaszcza rozdziały o charakterze „podręcznikowym”, czyli takie, które przygotowuje się w zasadzie tylko na |łndsi:iwie ogólnej literatury. Zazwyczaj bywają one rozdziałami początkowymi, ale me jest to regułą. Rozdziafy te stanowią zwykle tło dla zasadniczych wywodów. Zawierają bowiem niewiele opinii samodzielnych, chodu > mogą być dowodem oczytania i znajomości zagadnień ogólnych.

Spotkać jednak można w literaturze także inny pogląd, taki mianowicie, że pisanie pracy dyplomowej powinno się rozpoczynać od przyholowania fragmentu najtrudniejszego metodologicznie, a więc na pew-lln nie od zagadnień ogólnych. M. Święcicki radził, aby na początek wybrać właśnie taki fragment i potraktować go „tak, jakby na nim miała #nkońezyć się praca i jakby miał od razu pójść do recenzentów. Dzięki |i'nm magistrant zaraz na wstępie uzyskuje rozpoznanie swych braków metodologicznych [...]. Skoro zaś magistrant braki swe pozna i uzupełni, In nieporównanie łatwiej pójdzie mu napisanie całego opracowania. A u/yska ponadto i tę dużą satysfakcję, że promotor będzie miał z nim ptiżnioj już niewiele kłopotu”^{1 2}.

Wydaje się, że w sprawie kolejności tworzenia rozdziałów pracy dyplomowej trudno jest o jedną uniwersalną radę. Pisać rozprawę można bowiem od pierwszego do ostatniego rozdziału, co jest najsensowniej-»#i\ jeśli kolejno następujące po sobie rozdziały zawierają rozważania (inni/ to bardziej szczegółowe. Ale można też pisać inaczej, rozpoczy-lin|i|c od rozdziału, który w naszym wyobrażeniu o pracy dyplomowej lymiie się najpełniej i dzięki temu wydaje się najbliższy.

Dokonując wyboru najodpowiedniejszej metody pracy, trzeba jednak pamiętać o przeprowadzonych dotychczas badaniach, Inaczej mówiąc, należy uwzględnić posiadane materiały i stan naszej wiedzy, co wynika ze studiów nad źródłami i literaturą. Często w praktyce będzie oznaczało to przygotowywanie najpierw rozdziałów łatwiejszych, co okazuje się pomocne w pracy nad najtrudniejszymi partiami naszej rozprawy.

Rozpoczynanie pisania od fragmentów najłatwiejszych uzasadnia się także względami natury psychologicznej. Wiadomo powszechnie, że najtrudniejszy jest początek przedsięwzięcia. Dlatego zaczynanie od problemów najbardziej złożonych może deprymować, zniechęcać do pisania. Oczywiście nie należy zrażać się trudnościami, ponieważ to, co nazywa się pierwszą wersją pracy, z reguły nigdy nie pozostaje bez poważniejszych zmian. Pamiętajmy, że cechą każdego pisarstwa jest nieustanne poprawianie i udoskonalanie.

2. Struktura tekstu i znaczenie akapitu

W strukturze każdego opracowania można lub powinno się wyodrębniać trzy podstawowe jego części (tak jak w szkolnym wypracowaniu): wstęp, rozwinięcie i zakończenie. Odpowiednio do tego założenia często mówi się o części wstępnej, zasadniczej i końcowej pracy dyplomowej. Najobszerniejsza jest część zasadnicza, dlatego zawsze dzieli się na kilka rozdziałów. Układ pracy dyplomowej opiera się na pewnej hierarchii. W obrębie rozdziałów wyróżnia się po kilka podrozdziałów', punktów.

Niezależnie od szczegółowości podziału całego tekstu na pewne części składowe, wyróżnia się elementy pracy, nieoznaczone ani tytułem, ani specjalną numeracją— są nimi akapity. Rozumie się przez nie każdy odrębny, zaznaczony wcięciem pierwszego wiersza fragment tekstu, będący zwykle wyodrębnioną całością treściową³. Czasami zamiast lub obok specjalnego wcięcia w celu wyodrębnienia akapitów' wykorzystuje się dodatkowo zwiększony odstęp międzywierszowy,

⁵ Pamiętajmy, że wyraz „akapit" ma przynajmniej jeszcze jedno znaczenie, kojarzone z początkiem ustępu, wcięciem pierwszego wiersza, czyli początkiem fragmentu tekstu nie pisanym od samego brzegu kolumny, lecz w pewnej odległości od marginesu.

1

M. Święcicki: Jak studiować? Jak pisać pracę magisterską?, Warszawa 1971,

2

* P«>