112 Kontrakty terminowe i opcje
Przyczyny zabezpieczania portfela akcji
Końcowe wartości z tabeli 4.7 świadczą, że stosowanie strategii zabezpieczającej sprawia, iż po upływie trzech miesięcy wartość analizowanego portfela jest zbliżona do 2 090 000 dolarów. Jest to wartość wyższa od początkowej (2 040 000 dolarów) o około 2,5 procent, co nie powinno stanowić zaskoczenia. Wolna od ryzyka stopa procentowa wynosi 10 procent w skali roku, czyli 2,5 procent kwartalnie. Efektem zastosowania strategii zabezpieczającej jest zatem wzrost wartości pozycji inwestora do poziomu wyznaczanego przez wolną od ryzyka stopę procentową.
Nasuwa się pytanie dotyczące zasadności inwestowania w kontrakty futures. Jeśli celem inwestora jest osiągnięcie zysku na poziomie równym wolnej od ryzyka stopie procentowej, może on przyjąć znacznie prostsze rozwiązanie polegające na sprzedaży posiadanego portfela i zainwestowaniu kapitału w bony skarbowe.
Jedną z przyczyn stosowania strategii zabezpieczającej jest przekonanie inwestora o trafnym wyborze akcji znajdujących się w jego portfelu. W takich warunkach niepewność inwestora może dotyczyć zachowania rynku jako całości, a nie wyników dotyczących wybranych przez niego spółek, które według niego będą znacznie lepsze niż wyniki całego rynku (uwzględniając korektę związaną ze współczynnikiem /? danego portfela). Zastosowanie strategii zabezpieczającej wykorzystującej kontrakty futures na indeks usuwa ryzyko związane ze zmianami rynku i uzależnia zysk inwestora od wyników jego portfela względem całego rynku. Inną przyczyną zastosowania strategii zabezpieczającej mogą być plany utrzymywania określonego portfela przez dłuższy okres i chęć krótkoterminowego zabezpieczenia się w warunkach niepewności rynku. Alternatywna strategia polegająca na sprzedaży portfela i odkupieniu go w późniejszym terminie mogłaby wiązać się ze znacznymi kosztami transakcyjnymi.
Zmiana wartości beta
W przykładzie z tabeli 4.7 wartość beta portfela inwestora, który zdecydował się na transakcję zabezpieczającą, jest zredukowana do zera. Niekiedy stosuje się kontrakty futures w celu sprowadzenia wartości beta do poziomu innego niż zero. Aby zmniejszyć wartość beta w omawianym przykładzie z 1,5 do 0,75, należałoby w strategii zabezpieczającej wykorzystać 15 kontraktów zamiast trzydziestu. Z kolei aby zwiększyć wartość beta do 2, należałoby zająć pozycję długą w kontraktach futures, itd. Uogólniając, można stwierdzić, że aby zmienić wartość beta portfela z (i na /?*, to dla /J > (}' konieczne jest zajęcie pozycji krótkiej w:
kontraktach, zaś dla ^ < /3* konieczne jest zajęcie pozycji długiej w:
kontraktach.
Strategie zabezpieczające_
113
Tabela 4.8 Strategia zabezpieczająca w odniesieniu do akcji pojedynczej spółki.
Z warsztatu inwestora - czerwiec:
Inwestor posiada 20 000 akcji IBM i obawia się zmienności rynku w ciągu nadchodzącego miesiąca. Aktualna cena akcji IBM wynosi 50 dolarów, zaś cena sierpniowych kontraktów futures na Major Market Index wynosi 450.
Strategia:
Inwestor może
1. Sprzedać pięć sierpniowych kontraktów futures na Major Market Index.
2. Zamknąć tę pozycję po miesiącu.
Rezultaty:
Po miesiącu cena akcji IBM wzrasta do 62,5 dolara, zaś cena sierpniowego kontraktu futures na Major Market Index wzrasta do 540. Zysk inwestora z akcji IBM wynosi:
20000 x (62.5 $ - 50 $) = 250000 $ zaś strata na kontraktach futures wynosi:
5 x 500 x (540 - 450) = 225000 $
Zabezpieczanie przed ryzykiem zmiany ceny akcji jednej spółki
Kontrakty futures na indeks giełdowy można stosować również w celu zabezpieczenia się przed ryzykiem zmiany ceny akcji pojedynczej spółki. Liczba kontraktów, które powinny być użyte w takiej strategii, określona jest przez:
gdzie /S jest wartością współczynnika beta dla danej akcji, S jest całkowitą wartością akcji objętych strategią zabezpieczającą, a F jest wartością jednego kontraktu futures. Warto tu zauważyć, że choć liczbę kontraktów użytych w strategii zabezpieczającej oblicza się w taki sam sposób jak dla portfela akcji, to wyniki osiągane przy użyciu tej strategii są znacznie gorsze. Dzieje się tak, ponieważ strategia zabezpiecza inwestora jedynie przez ryzykiem wynikającym ze zmiany trendu rynkowego, które stanowi niewielką część ryzyka pojedynczego waloru. Zastosowanie strategii zabezpieczającej jest celowe, jeśli inwestor uważa, że wyniki danej spółki będą lepsze od wyników rynku jako całości i jeśli nie jest on pewien tych drugich. Strategia taka może być także wykorzystana przez bank inwestycyjny, który jest gwarantem nowej emisji akcji.
Rozważmy przypadek inwestora, który w czerwcu posiada 20 000 akcji IBM o wartości 50 dolarów każda. Inwestor spodziewa się znacznej zmienności rynku w ciągu nadchodzącego miesiąca, ale uważa także, że akcje IBM osiągną znacznie lepsze wyniki niż rynek jako całość. Inwestor postanawia w celu zabezpieczenia swojej pozycji przez okres następnego miesiąca wykorzystać notowane na CBOT sierpniowe kontrakty futures na Major Market Index. Wartość /S dla akcji IBM wynosi 1,1.