38 Kontrakty terminowe / opcje
Informacje giełdowe na rynkach terminowych
Obserwatorzy giełdowi (reporters) są pracownikami giełdy, którzy podczas sesji notują zmiany cen oraz czas ich wystąpienia. Informacje te są zwykle wyświetlane na wielkiej tablicy zawieszonej nad parkietem giełdy, a także przekazywane za pomocą dalekopisów (ticker tape) i innych środków komunikacyjnych. W ten sposób w ciągu kilku sekund aktualna cena danego kontraktu futures znana jest na całym świecie. Dla każdego miesiąca dostawy wspomniana tablica przedstawia:
1. Zakres cen otwarcia.
2. Najwyższą cenę (zawartej transakcji lub zgłoszonej oferty kupna) osiągniętą w ciągu dnia.
3. Najniższą cenę (zawartej transakcji lub zgłoszonej oferty sprzedaży) osiągniętą w ciągu dnia.
4. Przybliżoną wartość wolumenu.
5. Siedem ostatnich cen zanotowanych przed ostatnio zanotowaną ceną wraz z informacją, czy dana cena dotyczyła zawartej transakcji, zgłoszonej oferty kupna, czy też oferty sprzedaży.
6. Ostatnią zanotowaną cenę wraz z informacją, czy dana cena dotyczy zawartej transakcji, zgłoszonej oferty kupna, czy też oferty sprzedaży.
7. Różnicę pomiędzy ostatnią zanotowaną ceną a ceną rozliczenia z poprzedniego dnia giełdowego.
8. Cenę rozliczenia z poprzedniego dnia giełdowego.
9. Najwyższą cenę w ciągu ostatnich 52 tygodni.
10. Najniższą cenę w ciągu ostatnich 52 tygodni.
Uczestnicy rynków terminowych
Na parkiecie można spotkać dwa zasadnicze typy członków giełdy będących stronami transakcji terminowych. Są to brokerzy (commis-sion brokers), wykonujący w zamian za prowizję zlecenia innych osób, oraz inwestorzy działający bezpośrednio na parkiecie (locals), którzy przez składane na własny rachunek zlecenia przyczyniają się do podniesienia płynności.
Po złożeniu zlecenia przez inwestora firma maklerska przekazuje je telefonicznie do swojego trading desk znajdującego się na parkiecie giełdy. Następnie dyspozycja klienta przekazywana jest przez posłańca do brokera giełdowego (commission broker), który podejmuje odpowiednie działania. Potwierdzenie realizacji zlecenia dociera, poprzez trading desk i biuro maklerskie, do inwestora. Prowizja pobierana w chwili zawarcia transakcji futures uwzględnia zwykle koszty całej operacji, to znaczy zarówno kupna kontraktu, jak i jego sprzedaży. Wielkość prowizji nie jest uzależniona od tego, czy dana pozycja zostaje w późniejszym okresie zamknięta, czy też nie. Warto przy tym wspomnieć, że wysokość prowizji jest kształtowana przez szereg innych czynników i gdy jeden inwestor może płacić 25 dolarów za kontrakt, innego kosztować on będzie nawet 200 dolarów.
Uczestników rynków futures (niezależnie od podziału na tych, którzy działają bezpośrednio na parkiecie giełdowym, i tych, którzy korzystają z pośrednictwa firm maklerskich) możemy podzielić według charakteru zawieranych przez nich transakcji. Mamy więc do czynienia z inwestorami zawierającymi transakcje zabezpieczające (hedgers), spekulacyjne (speculators) oraz arbitrażowe (arbitrageurs) - wspominaliśmy o tym w rozdziale pierwszym. Wśród spekulantów możemy wyróżnić „skubaczy" (scalpers), „graczy dziennych” (day traders) i „graczy pozycyjnych" (position traders). „Skubacze” grają na trendach krótkoterminowych, zawierając wiele transakcji w krótkich, zwykle kilkuminutowych odstępach czasu i starając się wykorzystywać drobne zmiany cen kontraktów. „Gracze dzienni" utrzymują swoje pozycje przez okres krótszy niż jeden dzień, nie chcąc podejmować ryzyka związanego z podaniem niekorzystnych wiadomości przed otwarciem następnej sesji. „Gracze pozycyjni" utrzymują swe pozycje znacznie dłużej w nadziei uzyskania większych zysków dzięki ważnym trendom rynkowym.
Członkostwo giełdy
Aby uzyskać możliwość zawierania transakcji bezpośrednio na parkiecie, inwestor musi wykupić lub wynająć miejsce na giełdzie. Miejsca takie są w ciągłej sprzedaży, a ich cena zależy od aktualnej aktywności inwestorów. Na największych giełdach, takich jak Chicago Board of Tra-de, Chicago Mercantile Exchange czy International Monetary Markets, cena jednego miejsca waha się w okolicach kilkuset tysięcy dolarów, podczas gdy na mniejszych giełdach jest ona znacznie niższa. Właściciele miejsc są jednocześnie członkami giełdy, jednak nie każdy z nich jest jednocześnie członkiem izby rozrachunkowej. W takiej sytuacji członek giełdy musi otworzyć rachunek u członka izby rozrachunkowej.
Typy zleceń
Podstawowym typem zlecenia, jakie inwestor może złożyć u swego brokera, jest zlecenie rynkowe (market order). Winno ono być wykonane możliwie jak najszybciej, po najlepszej osiągalnej w danej chwili cenie. Istnieje ponadto wiele innych typów zleceń. Poniżej omawiamy najważniejsze z nich.
Zlecenie z limitem (limit order) polega na określeniu przez klienta odpowiedniej ceny. Wykonanie zlecenia tego typu jest możliwe jedynie po tej lub korzystniejszej dla klienta cenie. Jeśli zatem limit zostanie ustalony na poziomie 30 dolarów dla otwarcia pozycji długiej, zlecenie może być wykonane przy cenie 30 dolarów lub niższej. Należy przy tym pamiętać, że zlecenie z limitem może nigdy nie zostać wykonane, jeżeli cena nie osiągnie określonego przez inwestora poziomu.
Zlecenie stop (stop order) lub zlecenie powstrzymania straty (stop-loss order) także polega na określeniu ceny, jednak w tym wypadku zlecenie jest wykonywane po najlepszej cenie osiąganej na rynku w chwili, gdy pojawi się oferta kupna lub sprzedaży po cenie określonej przez