WA30879 I862 PRZEGLAD ARCHEOLOGJIe I djvu

trzeźwość rozwinęła się w duszy Hindusów pod wpływem stosunków z sąsiednimi Malajami i w tern zapewne jest druga przyczyna, dlaczego to plemię tak sobie przyswoiło to wyznanie i to wszędzie: w Siamie, Burmie, na Archipelagu indyj-skiem, w Tybecie, Chinach, Japonii, gdy tymczasem Buddaizm aczkolwiek zrodzony w plemieniu Aryów, aczkolwiek wywarł wpływ na Brahmanizm, to jednak niemal znikł z tego plemienia, bo się określił tylko do granic wyswy Cejlonu i to tylko w połowie.

§. 94. Wraz z Buddaizmem przeszła nasza krzyżowa i swastikalna symbolika do Chin i spotykamy tam objaw bardzo częsty w dziejach cywilizaczyi ludzkości, że przyniesiona z obczyzny rzecz jest więcej poszanowaną na nowej siedzibie, niż swojej rodzimej, co w rzeczach religii przejawia się w rozwoju formułowania skrzętnego idei czy symbolów; dla wielu, któreśmy widzieli w naszem plemieniu w użyciu, tam znajdujemy formułę pisaną. I w literaturze indyjskiej, w liturgicznych księgach znajdują się te określenia, lecz ubocznie i dotąd nikt ich nie wyłuszczył. Mamy tylko opis swa-stiki ze względu na dobywanie ognia świętego w Indyach, a także opis liczby trzech trzykroć powtórzonej w rytuale oczyszczenia w Iranie. Oddawna są już prowadzone studya Chin, lecz one nie były w bezpośrednim związku z obecnem studyum. Na szczególną jednakże uwagę zasługuje dzieło p. de Premare. Yestiges des principaux dagmes ćhretiens tires de limes chinois. Było napisane 1725 roku a wydane 1878. Tytuł sam wskazuje, iż autorowi więcej szło o dogmatykę chrześciańską, niż o archeologię historyi religii w ogólności. W ostatnich czasach pierwszy a bardzo ważny głos w tej sprawie zabrał Glist. Dumoutier swoją rozprawą p. Ł: Le sua-stika et la roue solaire dans les symboles et dans les caracteres chinois. — Ecvue Ethnographigue 1885 a. 4-e v. pg. 319. Załączam tu niektóre formuły symboliczne chińskie, wyjęte z tej rozprawy. — Zasada Y i n, ziemia niedoskonała, gruba, bez ruchu ma za symbol dwa kółka O O* Zasada Y a n g doskonała, wzniosła, czynna, to niebo, a symbolem jego trzy