240 PODSTAWY TERMODYNAMIKI CHEMICZNEJ
Termin „roztwory pospolite” wyraża tutaj jedynie fakt, że roztworów opisanych zbiorem nadmiarowych funkcji termodynamicznych (3.153) jest najwięcej, i że należą one do najbardziej rozpowszechnionych.
Roztwory elektrolitów, roztwory soli stopionych, roztwory substancji rozpuszczonych w nicwodnych rozpuszczalnikach oraz wszystkie roztwory z oddziaływaniami specyficznymi, np. wiązaniem wodorowym, to właśnie roztwory pospolite.
Roztwory elektrolitów zostaną omówione w części piątej.
Roztwory
IDEALNE
Termin „roztwór idealny” stosuje się w takich układach, gdzie za stan standardowy substancji rozpuszczonej przyjmuje się stan nieskończonego rozcieńczenia, natomiast termin „roztwór doskonały” stosuje się w tych układach, gdzie za stan standardowy wszystkich składników przyjmuje się stan 1 mola czystego składnika.
Znaczenie modelu roztworów idealnych w chemii fizycznej jest ogromne (patrz także str. 279). Wynika to z faktu, że roztwory idealne stanowią pewien układ odniesienia, do którego przyrównuje się właściwości roztworów rzeczywistych (a więc atermalnych, regularnych i pospolitych).
Roztwory idealne powstają ze składników bardzo podobnych do siebie pod względem chemicznym i o tej samej wielkości cząsteczek.
Należy jednakże podkreślić, że idealność danego roztworu nie wynika z braku oddziaływań międzycząsteczkowych; jest ona spowodowana faktem, że oddziaływania pomiędzy cząsteczkami rozpuszczalnika (1-1) lub substancji rozpuszczanej (2 — 2) są takie same i równe oddziaływaniom cząsteczek rozpuszczalnika z substancją rozpuszczaną (1—2).
Roztwory atermalne powstają z zerowym ciepłem mieszania:
H* = //* = 0
Roztwory
ATERMALNE
jednakże ich entropia mieszania nie spełnia równania na entropię mieszania roztworów idealnych (3.141)
5“ * s-