526 20. Elementy analizy macierzowej obwodów
Równania te można przedstawić w postaci macierzowej
Wielkości u, i, można traktować jako odpowiedź układu; wektor [u, ij7 jest zatem wektorem odpowiedzi.
W ogólnym przypadku wektor odpowiedzi jest macierzą kolumnową, której elementami są odpowiedzi układu, czyli wielkości będące celem obliczeń. Na podstawie rozpatrywanego przykładu wnioskujemy, że wektor odpowiedzi, oznaczany symbolem y, można przedstawić w ogólnej postaci
y(0 = Cx(r)+De(r), (20.24)
gdzie C i D są macierzami prostokątnymi. W przypadku stacjonarnych obwodów liniowych o parametrach skupionych elementy obu tych macierzy są stałymi.
Gdy badany obwód — ogólnie układ — ma n wejść (czyli n wymuszeń) i m wyjść (czyli m odpowiedzi), jak na rys. 1.1, wówczas wektor stanu jest n-wymiarowy, a wektor odpowiedzi jest m-wymiarowy.
20.6.1. Rozwiązanie jednorodnego równania stanu
Jednorodnym równaniem stanu nazywamy równanie o postaci
dx
^ = Ax, (20.25)
gdzie x jest wektorem stanu (20.22), zaś A jest macierzą kwadratową
«n |
a12 ' | ||
A = |
a 21 |
°22 • |
■■ 4>„ |
-4u |
4,2 ‘ |
'• 4* - |
Zakładamy, że elementy macierzy A są wielkościami stałymi, niezależnymi od czasu. Jednorodne równanie stanu otrzymuje się z równania stanu (20.23), gdy wektor wymuszeń równa się zeru. Jednorodne równanie stanu w postaci rozwiniętej przedstawia układ n równań różniczkowych pierwszego rzędu:
dx2
. = ^21^1 "b a22*2 "b "b®2>i*n>
= an,x, +a„2x2+ ... +annxB.
Niech x0 oznacza wartość początkową wektora stanu, tzn. wartość tego wektora w chwili t — t0. Udowodnimy, że rozwiązaniem jednorodnego równania stanu jest
x = ex<'~'0,x0, (20.26)
gdzie /'(A) = eA<r_,°* jest funkcją macierzy kwadratowej A, którą określa się za pomocą szeregu nieskończonego
eA(t-.o) = 1 + L^A + (iZ^A2 + ^^!A3 + ...+^^A* + ... (20.27) 1! 2! 3! k\
Omawiana funkcja jest macierzą o takim samym wymiarze jak macierz A i istnieje dla dowolnej macierzy kwadratowej A.
Pochodną wyrażenia (20.26) względem t przedstawia wzór
dx
df
— -Wlv
"dtL J °’
(20.28)
bowiem x0 jest wielkością stałą. Różniczkując szereg (20.27) wyraz po wyrazie, znajdujemy
\k- i
AreA«-ton _ A , [_^A2 + ^_*^A3+ + -_a*
dfLe j-A+ {] A + 2, A +...+ {k_iy
A* + ...=
= A
(t-t o)2 2!
A2 + ...+
ik-i
czyli
iL[eA«-'o>] = AeA(I-!o) (20.29)
Podstawiając otrzymane wyrażenie do zależności (20.28), znajdujemy
— = AeA"-‘<>)x0, (20.30)
df
skąd otrzymuje się równanie (20.25) po uwzględnieniu wzoru (20.26). Oznacza to, że wyrażenie (20.26) spełnia jednorodne równanie stanu. Spełnienie warunku początkowego wynika natychmiast z podstawienia t = t0 do wzoru (20.27), bowiem
eA0 = 1.
Wyrażenie (20.26) będące rozwiązaniem jednorodnego równania stanu można