BILANS WARTOŚĆ POZNAWCZA I ANALITYCZNA (44)

80

**tWKo (_n

Schemat 3. Powiązania bilansu z kontami księgowymi w zakresie irodi, trwałych    ^k6»

	Umorzenie
Wn Środki trwale Ma	Wn Środków	trwałych^64 Ma
Sp. 600000	i	200 000 Sp.
zwiększenie 200000 100000 zmniejszenie 1	zmniejszenie 40 000	50 000 zwiększenie

BILANS

1-	AKTYWA		PASYWA
I Składnik	1 Rok 1 ubiegł}'	Rok 1 bieżący |	Składnik	Rok ubiegły	Rok bieżący
II. Rzeczowe aktywa trwałe	li	n
1. Środki trwałe	1 400 000 1	490 000 |

Objaśnienia: -g powiązania na początek roku obrotowego

=>==»- powiązania na koniec roku obrotowego

3. Środki trwale w budowie

3.1. Pojęcie środków trwałych w budowie

Środki trwałe w budowie są - tak jak środki trwałe - składnikiem rzeczowych aktywów trwałych.

Przez środki trwałe w budowie rozumie się zaliczane do aktywów trwałych środki trwałe w okresie ich budowy, montażu lub ulepszenia już istniejącego środka⁶⁵.

Definicja środków trwałych budowle ^{1 2}

Z powyższe] definicji wynika, że każdy wznoszony obiekt, zanim stanie się środkiem trwałym, jest środkiem trwałym w budowie. Również zakupiony nowy składnik rzeczowych aktywów trwałych, a nawet już poprzednio używany, jeśli wymaga przystosowania go do eksploatacji, jest traktowany do momentu zakończenia tego procesu przystosowania (np. montażu) jako środek trwały w budowie.

Przedstawiona w definicji różnorodność działań i procesów składających się na pojęcie środków trwałych w budowie, a mianowicie:

•    wznoszenie obiektów budowlanych na własnym lub obcym terenie,

•    montaż i przystosowanie do używania zakupionych obiektów inwentarzowych (nowych lub używanych),

•    dokonywanie ulepszeń we własnych i obcych obiektach,

pociąga za sobą konieczność ponoszenia kosztów.

Etapy

realizacji

zadań

związanych

z przystosowaniem

obiektu

do używania

W związku z tym jest niezbędne nie tylko precyzyjne określenie charakteru realizowanych prac w celu uzyskania założonego efektu, ałe także - a nawet przede wszystkim - ustalenie zakresu kosztów niezbędnych do ich wykonania. Jest to tym uzasadnione, że w ramach procesu realizacji zadań budowlanych, mających na celu wznoszenie budynków, obiektów inżynierii lądowej i wodnej oraz ulepszeń, można wyodrębnić następujące etapy³:

a)    działań i prac o charakterze organizacyjno-przygoto-wawczym,

b)    wykonawstwa zadań,

c)    rozliczenia kosztów i przekazania zbudowanych i ulepszonych obiektów do używania.

Już w pierwszym etapie realizacji przedsiębiorstwo musi się liczyć z koniecznością ponoszenia kosztów. Są one związane z wykonawstwem takich działań, jak np.:

•    pozyskania terenu i jego przygotowanie do realizacji zadań budowlanych,

•    opracowanie założeń i zlecenie opracowania dokumentacji projektowo-kosz-torysowej, a także jej zatwierdzenie do realizacji,

i poniesienie kosztów związanych z różnymi ekspertyzami i badaniami, zwłaszcza dotyczących terenu przyszłej zabudowy.

W większości przypadków poniesione w tym etapie koszty mają charakter kosztów pośrednich, gdyż są wspólnymi wydatkami wszystkich realizowanych obiektów.

1

W tym ew. subkonto „Odpisy aktualizujące wartość środków trwałych”.

2

^u Patrz art. 3 ust. 1 pkt 16 UoR.

3

Natomiast w przypadku prac montażowych występują tylko dwa etapy, Ij. wykonanie prac montażowych oraz ustalenie wartości początkowej obiektu inwentarzowego przed przekazaniem go do używania.