BILANS WARTOŚĆ POZNAWCZA I ANALITYCZNA (45)

W etapie drugim ma miejsce właściwe wykonawstwo zaplanowanych obici tów. Wykonawstwo to może być realizowane w systemie zleconym lub własnyJ (przez wyspecjalizowane komórki). Natomiast w etapie trzecim dokonuje się wy ceny gotowych obiektów i ich przekazanie do używania.

Podstawowym celem rzeczowym wykonywanego w ramach powyższych etą pów zadania budowlanego jest wzniesienie określonych składników środków trwałych (budynków, obiektów inżynierii lądowej i wodnej)⁶⁷, a celem ekono, micznym - ustalenie nie tylko łącznych kosztów zadania, ale także dokonani, i wyceny poszczególnych obiektów, powstałych w wyniku jego realizacji, w wą_r. tości będącej podstawą do ich ujęcia w księgach rachunkowych, tzn. w wartości początkowej przyjętego do używania obiektu inwentarzowego.

Do kosztów realizowanego zadania budowlanego zalicza się w szczególno, ści koszty:

•    dokumentacji projektowej,

•    badań geologicznych i geofizycznych i pomiarów geodezyjnych gruntu,

•    przygotowania gruntów pod budowę, w tym: demontaż i rozbiórka sta. rych budynków (tzn. koszty ich likwidacji powiększone o nieodpisaną część ich wartości początkowej i pomniejszone o ewentualne przychody z likwidacji), a ponadto koszty niezbędnych zezwoleń na podłączenia do infrastruktury technicznej, tymczasowego doprowadzenia energii i wody, budowy dróg dojazdowych oraz inne koszty związane z tzw. zapleczem budowy,

■ ubezpieczeń majątkowych budowanych obiektów,

•    założenie stref ochronnych i zieleni oraz kultur wieloletnich,

•    nadzoru autorskiego, inwestorskiego i wynagrodzenia generalnego wykonawcy,

•    wykonanie budynków oraz obiektów inżynierii lądowej i wodnej, łącznie ze sprzątaniem przed odbiorem i oddaniem do używania,

•    odsetek, prowizji i różnic kursowych od kredytów i pożyczek zaciągniętych na sfinansowanie budowy w okresie jej realizacji,

•    ewentualnych prób montażowych oraz rozruchu technicznego i technologicznego poprzedzającego oddanie obiektu do używania (pomniejszone o koszt wytworzenia lub niższą od niego cenę sprzedaży netto wykonanych w trakcie tych prób produktów zdatnych do wykorzystania),

•    podatku VAT, jeżeli nie podlega on odliczeniu.

W przypadku jednoczesnej realizacji budowy kilku obiektów, niektóre z wymienionych rodzajów kosztów będą miały charakter kosztów bezpośrednich lub pośrednich w odniesieniu do danego obiektu.

^B Na podstawie zawartych umów o roboty i usługi bądź w ramach wykonawstwa własnego (por. Z. Kolaczyk, Ewidencja aktywów trwałych, Wydawnictwo Stowarzyszenia Księgowych w Polsce, Warszawa 2004 r., s, 77-78).

Należy przy tym podkreślić, że

do kosztów budowy obiektu nie wlicza się wartości nabytych grun- \ tów pod zabudowę. •^: -

Jest to tym uzasadnione, że grunt jest samodzielnym obiektem środków trwałych. Zaliczenie gruntu do środków trwałych ma miejsce z dniem jego nabycia na podstawie umowy notarialnej.

Z zakresem prac związanych z montażem i innym przystosowaniem środka do jego użytkowania wiąże się konieczność ponoszenia takich kosztów, jak np. wydatki na opłacenie:

•    obudowy maszyn i urządzeń,

•    prac związanych z przyłączeniem maszyn i urządzeń do zasilania energetycznego, wodnego, gazowego,

•    transportu,

•    rozruchu maszyn i urządzeń.

Z zakresem rzeczowym budowy nowych obiektów, a także z charakterem ponoszonych kosztów jest powiązane ulepszenie już istniejących i używanych środków trwałych.

Pojęcie

ulepszenia

Przez ulepszenie rozumie się przebudowę⁶*, rozbudowę⁶⁹, rekon- 1 strukcję⁷⁰, adaptację⁷¹ lub modernizacją⁷², w wyniku których to działań zwiększa się w istotny sposób wartość użytkowa obiektu⁷¹.

Miarą ulepszenia jest więc wzrost wartości użytkowej ulepszonego obiektu, co wyraża się m.in.:

•    wydłużeniem przewidywanego okresu używania obiektu,

•    zwiększeniem powierzchni ulepszonego budynku lub wzrostem jego komfortu,

•    obniżeniem kosztów eksploatacji obiektu,

•    poprawą jakości produktów uzyskaną w wyniku dokonanego ulepszenia.

“ Przez przebudowę rozumie się zmianę (poprawienie) istniejącego stanu na lepszy.

⁶⁹    Przez rozbudowę rozumie się rozszerzenie (powiększenie) używanego obiektu (np. nadbudowę piętra budynku, zwiększenie zestawu komputerowego).

⁷⁰    Przez rekonstrukcję rozumie się budowę nowego obiektu przy wykorzystaniu zachowanych jego dawnych elementów.

⁷¹    Przez adaptację rozumie się przystosowanie obiektu do wykorzystania w innym celu niż dotychczas w efekcie przerobienia lub nadania mu nowych cech użytkowych.

⁷²    Przez modernizację rozumie się unowocześnienie używanego dotychczas składnika aktywów trwałych.

⁷³    Por. Z. Kołaczyk. Ewidencja aktywów trwałych, op.cit., s. 79.