CCF20131029002

42 Edytorstwo. Jak wydawać współczesne teksty literackie

konieczny komentarz interpretacyjny, jednak poza wyjaśnieniami edytorskimi dobrze jest również umieścić komentarz merytoryczny (w postaci osobnych objaśnień lub przypisów).

Wydanie popularne (tac. editio minor) - wydanie utworu przeznaczone dla szerokiego grona czytelników, pozbawione aparatu krytycznego, czasem (choć nie zawsze) zawierające komentarz merytoryczny lub interpretacyjny. Wydanie popularne powinno jednak podawać tekst kanoniczny za wydaniem krytycznym (o ile jest dostępne) lub innym - wymienionym - źródłem. Często wydanie powstałe pod kontrolą autora jest właśnie wydaniem popularnym.

Komentarz - każdy tekst pochodzący od edytora. Możemy wyróżnić komentarz merytoryczny i edytorski. Niekiedy mówi się również o komentarzu interpretacyjnym, chociaż ta kategoria powoduje pewne zaciemnienie obrazu, ponieważ komentarz merytoryczny czy nawet edytorski to także rodzaj interpretacji dokonywanej przez edytora (często mimo dążenia do jak najwierniejszego odzwierciedlenia woli autora). Już sam dobór informacji podawanych przez edytora jest interpretacją¹.

Komentarz merytoryczny - objaśnienia edytora dotyczące rzeczywistości pozatekstowej, do której odnosi się autor (np. mało znane nazwy własne, tytuły dzieł literackich, inne utwory autora, do których nawiązuje). W zależności od przyjętej koncepcji wydania (i jego adresata - czy to będą uczniowie, studenci, czy wąskie grono czytelników) objaśnienia są bardziej lub mniej dokładne. Jeśli ktoś np. czyta szkice krytycznoliterackie Jana Józefa Lipskiego, to nie trzeba tłumaczyć w komentarzu, kim był Adam Mickiewicz, powinno się natomiast rozwinąć adresy bibliograficzne omawianych przez Lipskiego książek. Komentarz może być umieszczony jako oddzielna całość, może też być podawany w przypisach.

Por. część „Sztuczne oddychanie” i inne wiersze Stanisława Barańczaka, rozdział VI.