I
174
11. FUNKCJE HARMONICZNE I SUBHARMONICZNE
Zadanie 9. Niech K = {z G C : \z\ <r} i C będzie dodatnio zorien-towanym brzegiem K. Pokazać, ze jeśli f jest funkcją holomorficzną w K, to dla dowolnego z € K mamy
w
27xi
'c
RefiOC + z
C C-z
df + i Im/(O)
, d( =
( ~ z Jc
/ (C) + / (0^ ^ 2
dc c C - *
Stąd i z zadania 8 dostajemy J_ f Ref(()< + z 2ni Jc
rfC = 2«/(z)+ f pQ-dę-mf(0)-l f tNd(.
Jc ę ~~z 2 Jc c
dC
c —z
= f (z) -i Im /(O)
co daje (*).
To kończy rozwiązanie.
Zadanie 10. Ze wzoru Schwarza wyprowadzić wzór Poissona dla funkcji harmonicznej w kole.
Rozwiązanie. Niech u będzie funkcją harmoniczną w kole KR = {z £ C : \z\ < R} i 0 < r < R. Z twierdzenia 1.60.1 wynika, że istnieje funkcja holomorficzna / : Kr —> C taka, że u = Re /. Niech 0 < r < R i Kr — {z € C : \z\ < r}. Ze wzoru Schwarza dla 2 G Kr mamy
i(z) = Re
-d(
.2ttż Jc ( C ~ z
Łatwo sprawdzamy, że Re [(£ + z) / (£ — z)] = (|£| Stąd i z (1) dla 2 G Kr dostajemy
gdzie f = ret(p.
'2ir
-d<p,
11.2. FUNKCJE SUBHARMONICZNE
175
I To kończy rozwiązanie. □
11.2. Funkcje subharmoniczne
Zadanie 1. Niech p : (a, b) —► R. Pokazać, ze funkcja p jest wypukła dokładnie wtedy, gdy dła dowolnego c E (a, b) istnieje stała M taka, że
(*) p (t) > p (c) + M (t — c) dla t € (a, b) .
Rozwiązanie. Łatwo zauważyć (patrz np. [Kra], stwierdzenie 6.72), że funkcja p jest wypukła dokładnie wtedy, gdy dla dowolnych ti,t2 € (a, b) zachodzi nierówność
( , t2 ~c f , c-1! f , „
(1) P (c) < 7-r-^ (U) + 7-yP (t2) dla ti < c < t2-
C2 “Cl C2 Ci
Prosty rachunek pozwala wykazać, że nierówność (1) jest równoważna nierówności
m
< c <t2.
Wówczas zachodzi
c — t\ t2 — c
Załóżmy najpierw, że funkcja p jest wypukła. (2). Ustalmy c. Wtedy
4 eiirł ^(c) ~^(U) f p (t2) - p (c)
A . suptl€(a>c) _ . — in^2€(c,6) , _ . ń>.
iLatwo sprawdzić, że dla dowolnego A < M < B zachodzi (*).
Odwrotnie, załóżmy, że dla dowolnego c istnieje taka stała M, że zachodzi (*). Wówczas dla dowolnych t\ € (a, c), t2 € (c, 6)
y(c)-y(fi) < M< pfe) -<p(c)
c — t I ~ ~ t2 — c
I
Stąd, na mocy (2), dostajemy wypukłość p.
To kończy rozwiązanie. □
Zadanie 2. Niech p będzie funkcją ciągłą i niemałejącą w IR i niech p (—oo) = limx_._00 p (x). Pokazać, że jeśli funkcja u : G —> MU{—oo} jest półciągła z góry w zbiorze otwartym G C C, to funkcja po u jest również półciągła z góry w G.
i