j 200 System instytucjonalny Unii Europejskiej
2. Geneza i ewolucja Europejskiego Banku Centralnego i Europejskiego Banku Inwestycyjnego w systemie instytucjonalnym Unii Europejskiej
Europejski Bank Centralny należy do najmłodszych instytucji Unii Europejskiej. lego powstanie wiąże się z przejściem od etapu Rynku Wewnętrznego do etapu Unii Gospodarceej i Walutowej (UGiW). Aby móc realizować założenia związane z funkcjonowaniem wspólnej waluty, niezbędne było powołanie nomj instytucji. Nowa polityka walutowa była przedsięwzięciem o charakterze federalnym. Należało zatem stworzyć ramy instytucjonalne, odpowiednie dla planowanej jednolitej polityki pieniężnej.
Wprowadzanie założeń UGiW było rozłożone w czasie. Na jednym z nich planowano powołanie Europejskiego Banku Centralnego.
Tabela 1. Etapy wprowadzania DOW
ETAP 1:1990-1993 |
ETAPU: 111994-31 XI11998 |
Etap 111:111999-31X02001 |
• wprowadzenie |
• powołanie Europejskiego Instytutu |
• wprowadzenie wspólnej |
NberaHiarj) |
Monetarnego w edu działania na |
waluty, która do 112001 |
w przepływach kapitału |
ma zbtłłcnla polityk pieniężnych |
funkcjonowała wyłącznie w otawe |
• mnawOTiw |
krajów członkowskich. IV11998 |
bezgotówkowym |
rNłi«| catimkir |
został zastąpiony przez EBC |
• polityka pieniężna 1 klinowa |
zkberaliiowanego tynku |
• Pakt Stabilizacji i Wzrostu |
prowadzona w euro |
knawrga |
dyscyplinujący politykę dotyczącą |
■ potyczki płatnoSdwcuro; |
• zuksziuu stopnia |
finansów publicznych |
• rynki międzybankowy, płenłętfl}. |
koordynacji połityU |
• wzmocnienie współpracy banków |
kapit atowy i kursowy w euro |
pHoitJwjl gospodarczej |
centralnych |
• kontynuacja zmian w instymjack |
• wzrost współpracy I crimUnnh •pgfcdtwwyrShi watUawtyktUL WyłenOwoanatnwa wraa«aba*M| |
• ehminacja kontroli wymienialności walut i płainoid tiansgrantcznych • zanwołeniekonOw wymiany walut krajów eztenkowskfch (poza fantem uterłnęwm. koroną durSką. koroną szwedzką i grecką drachmą) ] •włączenie greckiej drachmy do tRM ] (MB199S) |
bankowych 1 finansowych |
>»f famie KOmfft&oka.HuciclaeL A Ziriińłk»-Otęboclca,InttgnttjanmprjAa.-«p <*••***
Wprowadzenie jednolitej polityki pieniężnej wraz ze służącymi jej instytu cłami było elementem dyskusji podczas międzyrządowej konferencji w sprawie UGiW, która przebiegała równolegle z konferencją w sprawie UE w IW roku. Dyskutowano wówczas między innymi na temat kompetencji Europejskiego Ban ku Centralnego i Europejskiego Systemu Banków Centralnych'.
Traktat o Unii Europejskiej ostatecznie wprowadził do ustaleń wspólnotowych założenia UGiW. W art. 8 TWE znalazł się zapis o powołaniu EBC i ESBN (Eu ropejski System Banków Narodowych)*. Na podstawie art. 116 TWE (Rozdział 4. Postanowienia przejściowe) postanowiono o rozpoczęciu z dniem I stycznia IW roku drugiego etapu UGiW. Na podstawienrt. 117 TWE ustanowiono El M (Europejski Instytut Monetarny) oraz E1W (Europejski Instytut Walutowy), które miały wzmacniać współpracę między bankami centralnymi oraz pogłębiać koordynację polityk pieniężnych. Rozwiązanie to miało charakter tymczasowy. Tymt?a«nvy charakter El W odzwierciedlał stan integracji monetarnej we Wspólnocie. Instytut nie odpowiadał za prowadzenie polityki pieniężnej w Unii Europejskiej - leżało to w gestii władz krajowych - ani też nie miał uprawnień do przeprowadzania Inter wencji walutowych. W myśl art. 117 ust. 3 TWE, Europejski Instytut Monetarny miał do dnia 31 grudnia 1996 roku sprecyzować ramy regulacyjne, organizacyjne i logistyczne dla ESBC. które powinny być przedstawione do zaakceptowania EB( w momencie przejścia do trzeciego etapu Unii Gospodarczej i Walutowej. Arty kuł 123 TWE określił sposób przejęcia zadań EIM prze/ EBC. Zadania przewi dziane dla Europejskiego Instytutu Monetarnego były następującr:
• umacnianie współpracy między krajowymi bankami centralnyini:
• umacnianie koordynacji polityk pieniężnych państw członkowskich;
• nadzorowanie funkcjonowania europejskiego systemu walutnwegoi
■ udzielanie konsultacji w kwestiach, które podlegają kompetencji krajowych banków centralnych, i wpływanie na stabilność Instytucji I rynków finansowych.
■ przejmowanie funkcji wykonywanych dotąd przez Europejski fundusz Wapni pracy Walutowej;
• ułatwianie korzystania z waluty ECU i nadzorowanie jej rozwoju
W grudniu 1995 roku Rada Europejska uzgodniła nazwę nowej waluty euro pejtkiej, która miała zostać wprowadzona na początku trzeciego etapu ..euro’ - i potwierdziła, że etap ten rozpocznie się dnu I stycznia I9W roku Ogioa/otto chronologiczny porządek wydarzeń, które miały doprowadzić do przyjęcia rum
Z Cucfcar. Zmiany! rtutrć) - tyiUmtr litu .op.cn.t iot
łostDiaat asamdia Ifaoais hiawCMlnlwaiMK}
X MuliUimti Corywoda friYyn-i—rr—r ft — **-*i ią- u.t 0|