DSC01013 (6)

146 System Instytucjonalny Unii Europejskiej

ustalonemu stanowisku frakcyjnemu zdecydowała się glosować jedni lub więcej delegacji narodowych”.

W odniesieniu do udziału PE w procesie decyzyjnym prowadzonym z udój lem Rady i Komisji, instytucja ta uczestniczy w różnych procedurach. W zaleino-tei od rodzaju procedury, sposób udziału PE w całym procesie jest zróżnicowany

PE ma do wykorzystania cztery procedury ustawodawcze:

•    procedurę konsultacji (obowiązkowa i fakultatywną);

■    procedurę współpracy;

■    procedurę współdecydowania:

•    procedurę zgody.

Najistotniejsza, z punktu widzenia znaczenia PE. jest procedura współdecydowania, wprowadzona art. 251 Traktatu ustanawiającego Wspólnoty Europcjikic Daje ona Parlamentowi Europejskiemu możliwość odrzucenia wniosku Komisji Europejskiej w sprawie projektu aktu prawnego, co w praktyce oznacza we-to wobec potencjalnej decyzji”. Uczestnikami tego procesu są, oprócz PE, Rad; i Komisja Europejska. Wszystkie te organa biorą udział w pewnego rodzaju grze Całemu procesowi towarzyszą liczne nieformalne spotkania między instytucjami dialog, propozycje pakietów rozwiązań i innych taktyk mających na celu osiągnij ck kompromisu. Blokowanie, poprawki i kontrola to normalne taktyki. Proce legislacyjny jest opisywany jako wysoce konsensuałny. Komisję można w nim postrzegać jako pewnego rodzaju mediatora, który stara się pogodzić dwie strony - Radę Unii Europejskiej i Parlament Europejski. Wskazuje na to chociażby obecność reprezentantów zarówno Komisji, jak i Rady na posiedzeniach komisji PE. Wszystkie strony mogą więc spotykać się na forum, które dla sprawnego funkcjonowania opiera swoją organizację wewnętrzną na komitetach i komisjach W przypadku wykorzystywania procedury współdecydowania mamy do czynienia z realnym udziałem PE w procesie ustawodawczym. Są jednak także sytuacje, w których udział PE jest mniejszy (jak na przykład polityka rolna, handlowa aj podatkowa) i wówczas rola PE polega raczej na reagowaniu na posunięcia innych instancji, kontrolowaniu owych działań, nie zaś autonomicznym podejmowania decyzji*. Obowiązują wówczas procedury współpracy czy konsultacji, w których PE nie może równać się w swojej roli z Radą.

^m t. hceh. S. COftwtt, H. Sbadckton, Ikr European ParUamem, G*lr Group. l.ondon 1995.». 90 " Part. S. Boyrou. 7VCo-deelHtm Prorrdure Rethinking thr Caniltlulion*! Fundamrnli, . HnliiS (coml S Pobueai Scieacc' 1995, rai. 25,» 147- IM: W. Woteli. U. Diedriehc. Tht Europom Partlamrnt Wfursw nn Itgnimaey |w.| T. Ikuchoff, M.P. Smith (cdi ), LegHimacy and Ihr European Union, Raullolp. I.00A* m.s IH-IB.

M W procedury współpracy i fcanmkacji.

Piizn wymienionymi i przewidzianymi w traktatach procedurami istnieją także inne. specjalne procedury, które pozwały ta włączenie PE w proce* decyzyjny. Mogą one wynikać z umów rmędzyinstytucyonainyeh. ;afe aa przykład z umowy międzyinitytucjonalnej z 1975 roku, w której Rada. Komisja i PE udmafily procedurę pojednawczą. Na jej podstawie instytucie te. w przypadku podejmowania ważnych decyzji o ogólnym zasięgu i ważnym znaczeniu finanłtwrya, przeprawa dznjij negocjacje”. Istotę porozumień międzyinsrrtaejonakjycfa potwierdza porozumienie między PE, Radą i Komisja z 5 lipca 2000 roku.

4. Kompetencje Parlamentu Europejskiego

PE wypełnia wiele funkcji w systemie politycznym UŁ jest on przede wszystkim instytucjonalnym przejawem demokratycznych rozwiązań w zakresie integracji europejskiej. Stanowi reprezentację woli narodów, która następnie ma nę proeja-wiać w decyzjach, jakie PE podejmuje, wypełniając swoje traktatowe uprawnienia.

Postępujący od lat wzrost uprawnień PE doprowadził do sytuacji, w której można mówić o następujących grupach kompetencji PŁ

•    legislacyjne.

•    kontrolne.

•    opiniodawcze i doradcze,

•    kreacyjne,

•    inne (dotyczące współpracy z parlamentami państw członkowskich oraz pastwami trzecimi).

Uprawnienia legislacyjne dotyczą współdziałania PE z Radą i Komisją {czasem także Komitetem Regionów i Europejskim Komitetem Ekonomiczno-Społecznym) w uchwalaniu prawa wspólnotowego. PE nie nu zatem samodzielnych kompetencji uprawniających go do stanowienia prawa. Obowiązujące tutaj odmienne ptooeda-ry postępowania pozwalają na zaangażowanie PE w różnym zakresie. Każdaznich obejmuje także inne obszary integracji.

Procedura konsultacji (nie ma wyraźnego umocowania traktatowego) stosowana jest w odniesieniu do następujących kwestii: udzielanie przez Radę upoważnienia dla grupy państw nawiązujących Ściślejszą współpracę (poza przypadkami, kiedy przewidziana jest procedura współdecydowania), zwalczanie dyskryminacji, prawa wyborcze obywateli, wspólna polityka rolna, liberalizacja usług, środki stołowane w ramach przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości, wspólna polityka transportowa, reguły konkurencji, zbliżanie przepisów w zakresie prawa

K. Michahjwska-Gorywda.    iiKreji w IMU.-. op. cii., i, 2 30