DSC01000 (10)

90 System instytucjonalny Unii Europejskiej

osiągać cele Wspólnoty w ramach funkcjonowania wspólnego rynku. W ramach kompetencji prawodawczych mieści się takie funkcja związana z uchwalaniem budżetu wspólnotowego.

W odniesieniu do II filara kompetencje prawodawcze Rady są odmienne. Należą do nich:

■    podejmowanie decyzji niezbędnych do realizacji WPZiB na podstawie ogólnych wytycznych;

•    zalecanie Radzie Europejskiej wspólnych strategii;

■    przyjmowanie wspólnych działań i wspólnych stanowisk dla realizacji wspólnych strategii.

W III filarze Rada UE wykonuje następujące kompetencje prawodawcze:

■    stanowi akty Współpracy Policyjnej i Sądowej w Sprawach Karnych;

■    ustanawia konwencje; może podejmować akty wykonawcze do nich;

■    przyjmuje decyzje, decyzje ramowe, środki wykonawcze oraz konwencje, których państwa są stronami, po konsultacji z PE;

■    zawiera umowy międzynarodowe z zakresu Współpracy Policyjnej i Sądowej w Sprawach Karnych.

Poza tym na wniosek Komisji i po konsultacji z Parlamentem Europejskim RUE podejmuje decyzje większością kwalifikowaną w odniesieniu do:

•    środków mających na celu likwidację kontroli dla obywateli Unii i krajów trzecich na granicach wewnętrznych;

■    środków dotyczących przekraczania granic zewnętrznych*¹.

W sprawach takich jak azyl. imigracja czy status uchodźcy Rada może podejmować decyzje jednomyślnie na wniosek Komisji lub państwa członkowskiego.

Rada UE podejmuje działania w II i III filarze na zasadzie zapożyczenia tej instytucji dla realizacji zadań w tych obszarach. Działania te opierają się na zapisach art. 13 i 14 TUE. Rada posiada też kompetencje w zakresie finansowania wspólnej polityki zagranicznej UE. Zgodnie z art. 28 TUE, wydatki administracyjne pokrywane są z budżetu Wspólnot, poza wydatkami operacyjnymi, które dotyczą kwestii o wymiarze wojskowym i polityczno-obronnym Jednak w tym właśnie ostatnim wypadku Rada może jednomyślnie spowodować, aby także te wydatki zostały uwzględnione w budżecie wspólnotowym

Wykonując swoje zadania prawodawcze. Rada UE wchodzi w liczne powiązania kompetencyjne z innymi instytucjami Najważniejsze powiązania tego typu łączą Radę z Komisją i Parlamentem Europejskim, które uczestniczą w procesie

P. Wwnjk, III filar (Mit Emropifd&J - Wybrane aspekty instytucjonalne (wj Sytiem instytuńtmutny U*6 F.urtf*jtŁfej op cu . % 504.

uchwalania prawa europejskiego. Rada działa na podstawie propozycji Komisji, co jest bardzo istotnym elementem zasady równowagi instytucjonalnej. W myśl tej reguły żadna z. instytucji nic powinna mieć pełni władzy w jednym obszarze. Rada nic ma bezpośredniej inicjatywy prawodawczej w I filarze. Może jednak wykorzysta ć w tym obszarze uprawnienia w zakresie inicjatywy pośredniej (art. 208 TWE) i zażądać od Komisji przedłożenia stosownych propozycji.

Wypełniając swoje funkcje prawodawcze. Rada zasięga opinii innych organów, jak Parlament Europejski, Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny czy Komitet Regionów. Opinie te nie są wiążące, jednak pominięcie ich w procesie decyzyjnym może skutkować unieważnieniem aktu. Szczególna rola w procesie decyzyjnym przypada Parlamentowi Europejskiemu, (ego znaczenie zależy od wyboru procedury. Największe możliwości daje PF. procedura współdecydowania, która jest obecnie wykorzystywana najczęściej.

Praca Rady podlega kontroli ze strony Trybunału Sprawiedliwości (art. 230 TWE dotyczący możliwości wniesienia skargi o stwierdzenie nieważności aktu prawnego, art. 232 TWE pozwalający oskarżyć instytucje o zaniechanie działania).

4.2. Kompetencje wykonawcze

W zakresie uprawnień wykonawczych Rada nie działa samodzielnie, ale poprzez Komisję Europejską, której deleguje pewien zakres zadań w zakresie wdrażania prawa wspólnotowego (procedura komitologii). Odbywa się to zgodnie z zapisem art. 202 TWE. W szczególnych przypadkach Rada może zastrzec sobie prawo do samodzielnego wykonywania tych zadań. Rada dąży do zachowania kontroli nad powierzonymi Komisji delegacjami wykonawczymi. To Rada jest najważniejszym partnerem Komisji Europejskiej w wykonywaniu przez nią działań wykonawczych. Juz podczas komunikowania się w kwestii funkcji legislacyjnych, obydwie instytucje mają na uwadze przyszłą współpracę w wykonywaniu ustanowionego prawa. Przejawem związków Rady UE i Komisji w zakresie funkcji wykonawczych jest procedura komitologii, przyjęta na mocy decyzji Ra dy UE w lipcu 1987 roku jako Comitology Duisitm i zmodyfikowana w czerw cu 1999 roku”. Komitety to dala, w skład których wchodzi po jednym przedstawicielu każdego z państw członkowskich oraz jako Przewodniczący - wyższy funkcjonariusz Komisji, który ma kontrolować porządek posiedzeń. Celom było ukonstytuowanie takich ciał. które będą odzwierciedlały porozumienie między-instytucjonalne, pozwalające na osiąganie trudnego często kompromisu między dążeniami państw członkowskich a koniecznością efektywnego podejmowania ^e Oflkul louriul L. I9B7. nr UWJ}; 1999. ai IM.