2012-03-04
Prawo cywilne
Pojęcie własności
Stratyfikacja własności
Treść prawa własności
Własność
" Kategoria ekonomiczna
 Władanie częścią przyrody
 Osiąganie korzyści ekonomicznej z
przedmiotu władania
" Kategoria prawna
 Pełne władztwo nad rzeczą
 Fakt + prawo
 Instytucja interdyscyplinarna
Mienie i majątek
" Mienie
 Własność
 Inne prawa majątkowe
" Majątek
 Aktywa
 Pasywa
 Pojęcie szersze od mienia
1
2012-03-04
Modele prawa własności
" Indywiduwlistyczny
" Solidaryzm: własność jako funkcja
społeczna,  własność zobowiązuje
" Socjalizacja prawa własności
" Własność socjalistyczna
 Społeczna
 Indywidualna
 osobista
Własność w gospodarce
socjalistycznej
" Prymat własności społecznej
(socjalistycznej)
" Państwowy monopol środków produkcji,
w tym ziemi
" Nacjonalizacja własności
" Kolektywizacja
" Słabsza ochrona własności prywatnej
Przemiany prawa własności
po 1989 r.
" Zniesienie prymatu własności
społecznej
" Ograniczenie przywilejów państwa jako
właściciela
" Prywatyzacja
" Reprywatyzacja
" Problem nieusuwalnych skutków
przemian prawa własności
2
2012-03-04
Własność prywatna
" Jej podmiotami są
 Osoby fizyczne i prawne
 Niepaństwowe i nie-samorządowe
" Ze względu na cel:
 Własność indywidualna
 Własność społeczna (organizacji
społecznych)
 Własność kościelna
Własność publiczna
" Własność państwowa
 Skarbu Państwa
 Agencji Skarbu Państwa
 Innych państwowych osób prawnych
" Własność samorządowa
 Jednostki samorządu terytorialnego
 Samorządowe osoby prawne
Cechy
" Skupienie w jednym podmiocie
Imperium i dominium
" Potrzebna do wykonywania zadań
" Szczególne zasady zarządu
 Ustawowe ograniczenia sposobu
wykonywania prawa własności
 Zarząd wykonywany przez osoby prawne
" Osobiście
" Przez wykonywanie praw udziałowych
3
2012-03-04
Zarząd własnością państwową
" Skarb Państwa jako państwo w
stosunkach cywilnoprawnych
" Agencja Nieruchomości Rolnych
  Rolny Skarb Państwa
 Powiernik ustawowy
" Państwowe osoby prawne
 Fundacje (szkoły wyższe, przeds. Państw)
 Korporacje
Własność samorządowa
" Przysługuje
 jednostkom samorządu terytorialnego
" Gminie
" Powiatowi
" Województwu
 Samorządowym osobom prawnym
" Związki gmin i powiatów
" Stowarzyszenia samorządowe
" Spółki samorządowe
Cechy własności
samorządowej
" Gwarancja samodzielności jednostek
samorządu terytorialnego
" Własność powiązana z różnymi
podmiotami (inaczej niż własność
państwowa)
" Społeczno  gospodarcze
przeznaczenie
 Realizacja zadań publicznych
 Wyjątkowo innych zadań
4
2012-03-04
y
ródła własności państwowej
" Nacjonalizacja
 Bezpośrednia
 Pośrednia
" Wywłaszczenie
" Dochody fiskalne
" y
ródła związane ze zwykłym obrotem
" Dziedziczenie
Żródła własności
samorządowej
" Pierwotne wyposażenie nowopowstałej
jednostki
 Komunalizacja
 Uwłaszczenie
" Dochody fiskalne
" Wywłaszczenie
" Obrót cywilnoprawny
" Dziedziczenie
Treść prawa własności
" Strona pozytywna
 Uprawnienie do korzystania z rzeczy
 Uprawnienie do rozporządzania rzeczą
" Strona negatywna
 Swoboda korzystania z własności z
wyłączeniem innych osób
 Uprawnienia zakazowe
5
2012-03-04
Strona pozytywna
" Uprawnienia do korzystania z rzeczy
 Ius possidendi
 Ius utendi  fruendi
 Ius abutendi
" Uprawnienie do dysponowania
 Wyzbycie się rzeczy
 Obciążenie rzeczy
Strona negatywna
" Uprawnienia zakazowe
" Ograniczenia uprawnień właściciela
" Pozytywne obowiązki właściciela
(wątpliwe)
6