DSC03322 (4)

88 Hinduizm

Chrześcijaństwo i neohinduizm

Relacja Abbe Dubois była pełna barwnych szczegółów opisujących system kastowy, bramiński styl życia orazprak-tyki religijne hinduizmu z południa Indii, ale jej celem nie było zachwalanie owej religii, a jedynie prezentacja. Będąc jezuitą, Dubois pragnął szerzyć chrześcijaństwo, niemniej uważał, że będzie to możliwe jedynie dzięki dogłębnemu poznaniu społeczeństwa i kultury indyjskiej: „Zdałem sobie sprawę, że wiemy obraz nikczemnościifi niekonsekwencji politeizmu i bałwochwalstwa przez samą swoją brzydotę w wielkiej mierze pomoże w uwidocznieniu piękna i doskonałości chrześcijaństwa”. Ci, którzy byli bardziej przejęci misją ewangelizacyjną - jak działacz abolicjonisty<a3||fflpl-liam Wilberforce — sprzeciwiali się takiemu stanowisku i z radością przyjęliby bardziej energiczne działania administracji brytyjskiej w Indiach, zmierzające do delegalizacji tamtejszych praktyk i propagowania,chrześcijaństy^MWielu spośród ówczesnych ludzi władzy unikało jednak antagonizowania miejscowej ludności i prowokowania niepokojów społecznych.

Wprawdzie w roku 1813 Kompania Wschodnionjjd$$ska jedynie formalnie zniosła na swoim terytorium zakaz prowadzenia działalności misyjnej, kilku żarliwych chrześcijan osiedliło się tam już wcześniej. Kluczową postacią*był wśród nich William Carey, baptysta, który przybył djp Indii w 1793 roku. Bez żadnego oficjalnego wsparcia ani protektora przeżył on wraz z rodziną kilka lat w głębokiej nędzy, podróżując po Bengalu, zanim z dwoma innymi misjon*^r rzami założył misję w Serampurze. Tłumacząc Biblią iią bengalski w 1800 roku, nauczył się tego języka oraz $an-skrytu. Nie odniósł jednak sukcesów w pracy misjonarskimi niewielu bowiem Bengalczyków przyjęło chrześcijaMwo. W innych miejscach, gdzie hindusi jednak nawracallsię, aa krok ten decydowali się nie najchętniej widziani, bramfcj lecz pozbawieni władzy i praw przedstawiciele' niższy™ warstw.

11. Akwaforta przedstawiająca sati z książki Jamesa Peggsa India’s Cries to Btitish Humanity (Indie apelują do człowieczeństwa Brytyjczyków), opublikowanej w 1832 roku

Jedynym hinduskim braminem, którego mali misjonarze z Serampuru i na którego wywarli wpływ, był Ram Mohan Roy (1772—1833).Władał on perskim, arabskim, greką, łaciną i angielskim* nie licząc bengalskiego i sanskrytu, posiadał wiedzę o islamie i chrześcijaństwie, jak również o własnej re-ligii, hinduizmie, i był pierwszym Indusem, który opublikował po angielsku swoje uwagi na temat Brytyjczyków, ich re-ligii i jej miejsca w środowisku indyjskim. Jako reformator społeczny wywoływał oburzenie ortodoksyjnych hindusów, występując przeciw bałwochwalstwu, sań, małżeństwom dzieci, kastom, a także opowiadając się za edukacją kobiet. Z kolei jako hindus głoszący nowe idee był zarazem chwalony i krytykowany przez chrześcijan - chwalony za lekturę Nowego Testamentu, za uznanie dla etycznych nauk Jezusa oraz za sympatie unitariańskie, krytykowany natomiast za to, że nie uznał Jezusa za syna Boga. Reformatorski zapal Roya nie ograniczała się jednak do kwestii społecznych. W 1828 roku wraz z myślącymi podobnie przyjaciółmi założył ruch Brahms Samadź, aby propagować rozumowy, etyczny mono-