DSC05283

Rozdział 1. Siedem kanonów stylu komunikatywnego

k) prosapodosis - powtórzenie tego samego wyrazu, wyrażenia lub (ewentualnie w zmienionej formie) na początku i na końcu zdania lub sęku zdań, np.

Oko za oko, ząb za ząb.

Dobrzy ludzie są mniej dobrzy, a źli ludzie mniej źli, niż to się wydaje. (S. T. Coleridg

Wszystkie przedstawione powyżej figury stylistyczne oparte na powtón pełnią określone funkqe, mają charakter celowy. Należy zatem uważać, w zdaniach nie dochodziło do - świadczących o nieudolności autora -celowych powtórzeń, które nie odgrywają żadnej roli komunikatywnej, a i zakłócają odbiór tekstu, np.

Dokładne okoliczności zaginięcia obrazu nigdy nie zostały dokładnie wyjaśnione. [Niezr użycie wyrazów pokrewnych słowotwórczo]

Opóźnienie nie niepokoiło go. [Niefortunne nagromadzenie sylab]

Także mercedesy odnosiły sukcesy. [Niezamierzony rym]

5. Konstrukcyjność stylu może być oparta nie tylko na przestawieniu i po’ rżeniu, lecz także na opuszczeniu. Figura stylistyczna zwana zeugmą, k pozwala opuścić w zdaniu kilka orzeczeń i podporządkować równorzędne czl nominalne jednemu tylko orzeczeniu, umożliwia swoiste gry słowne. Mogą polegać m.in. na zestawianiu pojęć użytych w znaczeniu dosłownym i przei nym bądź wyrazów konkretnych i abstrakcyjnych, por.

Doprowadziła do porządku swe ubranie i myśli.

Ojczyźnie oddali swą krew i młodość.

STOSOWNOŚĆ STYLU

1. Tekst realizuje zasadę stosowności (zwaną też zasadą decorum), jeśli istn: określona odpowiedniość między wyborem środków językowo-stylistycznj a treścią wypowiedzi oraz jej potencjalnym odbiorcą. Nie pisze się niedb o sprawach poważnych ani uroczyście o marnych. Tekst publicystyczny może razić kolokwialnością powieści rozgrywającej się w środowisku przest czym, a sprawozdanie z pokazu nowej kolekcji bielizny erotycznej nie m< brzmieć jak preambuła do konstytucji.

2. Stosowność w doborze elementów leksykalnych zakłada posługiwanie słownictwem najbardziej naturalnym w danym typie wypowiedzi. W szczeg ności oznacza to, źe nie powinno się: