DSC05285

34

Rozdział 1. Siedem kanonów stylu komunikatywnego

wisko społeczne lub zawodowe, z którego się wywodzą, albo epokę historyczną, w której żyją. Gdy na przykład wypowiada się chłop, można w jego wypowiedzi zawrzeć elementy gwarowe, gdy mówi przedstawiciel określonego zawodu, można w jego wypowiedzi pozostawić elementy żargonu zawodowego, a gdy przemawia bohater powieści historycznej, jego język może być nasycony archaizmami, np.

-    Pocoście ich [dzieci] tyła narobili? - zrzędzi babcia Patryka. - Toż one nigdy żadnej roboty nie znajdo! Zabraknie naszych rent, z głodu pozdychajo jak kundle w polu. („Gazeta Wyborcza”)

-    Starzyczku! Starzyczku! Pódźcie honym, bo tam jacyś panowie po naszym polu maruszą!

Z palikami tam chodzą i do zagonów je wbijają! Pędźcie honym, żeby ich poprzezywać! (G. Morcinek)

Twarz Skrzetuskiego powlokła się śmiertelną bladością, ale się pohamował i rzekł:

-    Mości panie... bym nie zapomniał, z kim mówię...

Łaszcz wytrzeszczył oczy.

I Co to? grozisz aspan? aspan mnie?... dla jednej gamratki?

-    Ruszajże, mości strażniku, w swoją drogę! - huknął trzęsąc się ze złości stary Zaćwilichowski.

-    A wy chłystki, szaraki, sługusy! 9 wrzeszczał strażnik. - Mości panowie, do szabel! (H. Sienkiewicz)

Na koniec sprawa wyrazów i zwrotów dosadnych, nieprzyzwoitych i ordynarnych. Większość ludzi, kiedy wykipi im mleko, uderzą się w palec młotkiem lub samochód zsunie się im z podnośnika, nie powie: O choroba! Żaden chłopiec, podbiegając do któregoś z rodziców, nie powie, że jego siostrzyczka właśnie wypróżniła się lub opróżniła kiszki. Dla wyrazów dosadnych, a nawet wulgarnych, będących środkiem językowej ekspresji, jest miejsce w języku potocznym i w tych tekstach pisanych, które oddają charakter żywej mowy, np. w partiach dialogowych powieści i w niektórych reportażach. Nie powinno być dla nich miejsca w języku oficjalnym, a zwłaszcza publicznym, zob. ESTETYK.A WYPOWIEDZI, s. 39-40.

OPRAWA EDYTORSKA TEKSTU

1. By tekst mógł zainteresować odbiorcę, musi najpierw zwrócić jego uwagę, musi wyróżnić się spośród innych podobnych. Odwołując się ponownie do metafory tekstu jako produktu na sprzedaż, można powiedzieć, iż sprawą równie ważną, co jakość samego towaru, jest jego opakowanie. Dobrze zaprojektowane opakowanie to takie, które przyciąga uwagę, opisuje najważniejsze cechy produktu, budzi zaufanie i wywołuje ogólnie korzystne wrażenie.

W przypadku tekstów opakowaniem są wszelkie formuły tytułowe i zapraszające do lektury. W książkach jest to wyeksponowany na froncie okładki tytuł

I

publikacji oraz umiesz I funkcję tę spełnia nag 1

2. Tytuł książki umie 1 biorcy. Powinien być I zależy od jego długość I lm dłuższy i bardziej I czytelnika.

3. Zaproszenie do wr. okładki. W publikacji mację o zawartości 1 informację o autorze ( pozytywne opinie o 1 recenzji wydawniczej, dziedzinie. Jej imię i znaleźć pod cytowani W popularnej ks zazwyczaj: krótkie sti i tzw. polecenie, czyi kiem bądź sygnowar

4. Nagłówek praso\ ficznie tytułu główn wskazywać temat ai o treści artykułu, j czytelnika i rozbu formalne, takie jak

a)    gra formą gr

Bez poLOTu. (Ar

b)    gra formą fc

Bond stąd. (Artyk

c)    gra formą g:

Wszyscyśmy z jej

d)    zmiana skł: zowego, np.

Stracisz jak w I

porównania ptw