198 WlOLETA WENERSKA
demon lubujący się w ludzkim mięsie89. Natomiast syryjska bogini Anat w zbrodniczym szale zabijała wszystkich w pobliżu, nie oszczędziła nawet ukochanego boga burzy Baala, gdyż pożarła jego ciało oraz wypiła krew. W wierzeniach ludowych w Europie w ludzkim mięsie lubuje się straszliwa starucha Żytnia baba, u nas w bajkach znana m.in. pod imieniem Zjadarki90. Instynkty ludożercze nieobce są również Babie Jadze91. Wedle ludowych przekazów podobno często zaczajała się na ludzi, otwierając paszczę, która wyglądała jak wejście do jaskini. I połykała natychmiast każdego, kto wszedł do środka. Ten wątek podań o Babie Jadze mógł być zapożyczony od wyobrażenia otwartej paszczy diabła, symbolizującej w chrześcijańskiej ikonografii wrota piekieł92. Zgodnie zaś z wyobrażeniami Serbochorwatów, Bułgarów, Greków, mieszkańców Transkaukazji, właściwego Kaukazu oraz Wielkorusów kaukaskich wiedźmy rozrywają nocą pierś ludzi śpiących i wyżerają im serca, rzadziej wątroby93. Należy też odnotować, iż nimfa Scylla, wypijając magiczny wywar przygotowany przez Kirke, przemieniła się w potwora, który miał sześć paszczy, z trzema rzędami „ostrych niby piła zębów”94, dlatego bez problemu mogła pożerać żeglarzy. Warto także wspomnieć o demonicznych stworach, które pod postacią pięknych kobiet przyciągają kochanków pieszczotami, a potem żywią się ich ciałem. Do takich należą Teriele u Kabylów, a u Greków wspomniane już Empuzy. Natomiast Lilith pożerała ludzkie dzieci albo zjadała swe własne demoniczne potomstwo95. Można również przywołać in-
89 Por. J. Knappert, Mitologia Indii, przeł. M. Karpiński, Poznań 19%, s. 334.
90 Por. A. Fischer, Etnografia słowiańska: Polacy, Lwów-Warszawa 1934, z. 3, s. 208.
91 Zob. I. Rzepnikowska, Rosyjska i polska bajka magiczna (A T 480) h> kontekście kultury ludowej, Toruń 2005, s. 118.
92 Por. K. McLeish, Leksykon mitów i legend świata..., s. 80.
” Por. K. Moszyński, Kultura ludowa Słowian..., t. I, cz. 2, s. 630.
94 Por. J. Piechowski, Symbol i mit starożytnej Grecji..., s. 200.
95 Por. A. Unterman, Encyklopedia tradycji i legend żydowskich, przeł. O. Zienkiewicz, Warszawa 1998, s. 158.