DSCF6129 (2)

54 Centrum logistyczne jako ogniwo łańcucha dostaw_

grupy przedsiębiorstw, realizujących wspólne działania niezbędne do zaspokojenia popytu na określone produkty¹. Do działań tych można w szczególności zaliczyć: produkcję, sprzedaż, serwis, zaopatrzenie, dystrybucję, zarządzanie zasobami.

J. Witkowski, podkreślając podmiotowy, przedmiotowy i czynnościowy zakres współpracy uczestników łańcucha dostaw, definiuje to pojęcie jako „współdziałąjąĘm w różnych obszarach funkcjonalnych firmy wydobywcze, produkcyjne, handlowe, j usługowe oraz ich klienci, między którymi przepływają strumienie produktów, infor-4 macji i środków finansowych”^{2 3}. Łańcuch dostaw obejmuje zatem zarówno typowej działania logistyczne, łączące się z zaopatrzeniem materiałowym, organizacją produkcji i dystrybucją, jak i działania odnoszące się do zarządzania popytem i rozwojem produktów, mieszczące się w obszarach marketingu i zarządzania produkcją^!

Uwzględniając literaturę zagraniczną, można wskazać na poniższe ujęcia, defi- j niujące łańcuch dostaw.

• „Łańcuch dostaw to taka konfiguracja firm, która ma na celu wytwarzam* produktów lub świadczenie usług dla rynku”⁴.

• „Łańcuch dostaw obejmuje wszystkie etapy, które w sposób bezpośredni lub pośredni wpływają na spełnianie oczekiwań klienta. Łańcuch dostaw to nie tylko producenci i dostawcy, ale również firmy transportowe, magazyny, sieci detaliczne oraz sami klienci”^{5 6}.

• „Łańcuch dostaw to sieć organizacji zaangażowanych, poprzez powiązania z dostawcami i odbiorcami, w różne procesy i działania, które tworzą wartość w postaci produktów i usług dostarczanych ostatecznym konsumentom”?, i

• „Łańcuch dostaw składa się z sieci zakładów i wykonawców, którzy dostar-J czają surowce i komponenty, następnie przerabiają je w półprodukty i pod-zespoły, potem produkują z nich wyrób finalny, a następnie umożliwiają ich konsumpcję przez konsumenta finalnego”⁷.

• „Łańcuch dostaw to wszelkie działania zapewniające przepływ i przetwarzanie dóbr, począwszy od etapu surowcowego aż do końcowego odbiorca jak również związany z nimi przepływ informacji. Przepływy materiałowi i informacyjne odbywają się zarówno w górę, jak i w dół strumienia w łańcuchu dostaw"⁸.

• „Łańcuch dostaw stanowi grupę czynności i organizacji powiązanych tak, że dobra, zarówno materialne i niematerialne, przemieszczają się od pierwotnych dostawców do końcowego konsumenta”⁹.

Literatura przedmiotu zawiera także odrębne ujęcia klasyfikacyjne, w zakresie funkcji spełnianych przez łańcuch. Według tej koncepcji łańcuch dostaw sprawuje funkcję pierwotną, ponieważ z* uwagi na następstwo czasowe i przestrzenne produkt musi najpierw zostać wytworzony i dostarczony do użytkowania, dopiero w następnym etapie podlega usługom serwisowym, a w przypadku braku możliwości dalszej eksploatacji zostaje poddany recyklingowi lub utylizacji.

M. Sołtysik zauważa, iż pojęcie łańcucha dostaw jest stosunkowo nowym terminem i niezdefiniowanym jednoznacznie¹⁰. Autor ten podkreśla jednakże, że w koncepcji łańcucha dostaw dominuje filozofia opierająca się głównie na szerokim zakresie współpracy. W łańcuchu dostaw sukces rynkowy zostaje osiągnięty w wyniku ścisłej integracji producenta z dostawcami i odbiorcami.

Istotą tworzenia łańcucha dostaw jest zatem pomyślna i przynosząca korzyści współpraca między jego ogniwami. Idea tak rozumianego łańcucha dostaw prowadzi do stworzenia „rozszerzonego przedsiębiorstwa”, w którym następuje ścisła integracja między poszczególnymi ogniwami. K. Rutkowski stwierdza, że filozofia samotnej walki może prowadzić nawet najlepsze przedsiębiorstwa do samo-destrukcji, jeżeli nie nawiążą one szerokiej i pogłębionej współpracy z innymi partnerami w łańcuchu¹¹. W dobie globalizacji tylko taka postawa jest niezbędna do utrzymania konkurencyjności. Autor ten dowodzi ponadto, że żaden pojedynczy podmiot nie jest w stanie wygrać z łańcuchem dostaw, czyli rozszerzonym przedsiębiorstwem. Dzięki pogłębionej partnerskiej współpracy między ogniwami łańcucha dostaw osiąga się efekty synefgiczne, prowadzące do wzrostu potencjału, który nie zostałby zrealizowany przez współpracę dostawców, producenta i dystrybutorów.

Grupa zadań wykonywanych w ramach łańcucha dostaw musi być rozumiana jako proces zintegrowany, przy jednoczesnym wyodrębnieniu czynności kluczowych i uzupełniających. Wszystkie one, wykonywane w obrębie wzajemnie powiązanych organizacji, decydują o istocie łańcucha dostaw. Powyższe ujęcie zbliżone jest do podejścia systemowego, w którym łańcuch dostaw to „system wielopoziomowy, obejmujący sieć podsystemów odnoszących się do pojedynczych organizacji, które również obejmują podsystemy, czyli poszczególne procesy”¹². W tym ujęciu eksponuje się istotę systemową w zakresie¹³:

Słownik terminologii logistycznej, red. M. Fertsch, ILiM, Poznań 2006, s. 95.

J. Witkowski, Zarządzanie łańcuchem dostaw, PWE, Warszawa 2003, s. 17.

⁴ Pot Ki Sołtysik, Łańcuchy i sieci dostaw, w: Logistyka, red D. Kisperska-Moroń, S. Krzyżaniak,!

Wydawnictwo Biblioteka Logistyka, Poznań 2009, s. 35.

LM. Douglas, J.R. Stock, L.M. Ellram. Fundamentals of logistics management, Irwin/McGraw-1 Hill, Boston, 1998, s. 504.

• S. Chopra, P. Meindl, Supply chain management: strategy, planning, and operations, Prcnt icc Hall,

Upper Saddle River, New York 2001, s. 3.

M. Christopher, Logistics and supply choin management: strategies for reducing costs and improv-\ ingsemce, „Financial Times”, Prentice Hall, London 1998, s. 14.

P.K. Bagchi, On measuring supply choin competency of nalions: a developing country perspectiye,\ LERC,CardifF2000, s. 28.

R.B. Handfield, E.L Nichols ir, Supply chain redesign — transfoming supply chains into inte-graied value systems, „Financial Times”, Prentice Hall, London 2002, s. 8.

Global Logistics. New direction in supply chain management, ed. D. Waters, Kogan Pagc Ltd.. London 2007, s. 2.

Por. M- Sołtysik, Łańcuchy i sieci..., jw., s. 33.

Logistyka dystrybucji..., jw., s. 76.

A.C.J. de Leeuw, Organisaties: management, analyse, ontwerp en verendering. Van Gorcum, As-sen, 1988, podano za: J.G.A.J. van der Vorst, A step-by-step approach to generale, model and evaluate supply chain scenarios, LERC, CardifF2000, s. 538.

Tamże.