82 Centrum logistyczne jako ogniwo łańcucha dostaw
Problematyką zarządzania łańcuchami dostaw zajmowali się m.in.: J.T. Mentzer, W. De Witt, J.S. Keeblcr. S. Min, N.W. Nix, C.D. Smith, Z.G. Zacharia, R.B. Handfieja|| EL. Nichols, M.C. Cooper, D.M. Lambert, J.D. Pagh, M. Christopher, P.K. Bagchjuj D. Simchi-Lcvi, P. Kaminsky. E. Simchi-Levi, M.E. Porter, DJ. Bowersox, D.J. Ciosaj Ich prace pozwalają na zdefiniowanie kilku grup poglądów na temat zarządzaniayń-J cuchami dostaw, które obejmują sformułowania takie, jak:
• strategiczna koordynacja funkcji biznesu wraz z taktyką ich realizacji \v danym przedsiębiorstwie oraz w całym łańcuchu dostaw, w celu długo falo wegp9)d-niesicnia wydajności poszczególnych przedsiębiorstw oraz łańcucha dostawi jako całości1,
• integracja wszystkich czynności przez udoskonalenie relacji w łańcuch! dostaw dla osiągnięcia istotnej przewagi konkurencyjnej2,
• procesy integracyjne od końcowego użytkownika do pierwotnych dostawcófl wyrobów, usług i informacji, które wpływają na podniesienie wartości dodanej] dla konsumentów3,
• zarządzanie relacjami pionowymi łańcucha dostaw między dostawcajfl a klientami w taki sposób, aby wytworzyć wysokiej jakości wartość przy] możliwie najniższych kosztach dla całego łańcucha dostaw4,
• zestaw procesów, procedur, instytucji wspomagających i praktyk biznesowymi które integrują zbiór kupujących i sprzedających w obszarze wspólnego rynku5!
• praktyki i czynności dla efektywnego integrowania dostawców, producentami magazynów i sklepów celem produkcji i dystrybucji w odpowiednich ilościach, we właściwym miejscu i czasie, w celu minimalizacji kosztów płzy-spełnieniu wymagań wysokiej jakości usług6.
Definicje te potwierdzają fakt, jak różne nurty dociekań przyczyniły się do rozwoju kierunku myślenia dotyczącego łańcucha dostaw. W przedstawionęjjpo wyżera terminologii niektórzy autorzy kładą nacisk i akcentują koncepcję łańcucha wartość! (yalue chain)7', inni skupiają się na business logistics (logistyka gospodarczą!) oraz teorii kanałów rynkowych8, a także na dynamice przemysłowej (industrial dynĘM
mieś)*6. Powyższe rozważania potwierdzają pogląd M. Sołtysika wskazującego, iż termin .narządzanie łańcuchem dostaw" nie został jeszcze precyzyjnie zdefiniowany w literaturze przedmiotu, a przez to rozumiany jest on zarówno jako określone podejście, koncepcja, filozofia zarządzania, jak i jako technika przepływu surowców, półproduktów i wyrobów finalnych9 10.
Głębsza analiza omawianej problematyki pozwala jednakże zauważyć, że wspólnymi elementami zarządzania łańcuchem dostaw, w literaturze przedstawionej przez m.in. M.C. Coopera, są11:
• rozwój zarządzania łańcuchem dostaw odbywa się w kilku etapach wewnętrznej i zewnętrznej integracji oraz koordynacji organizacji,
• zarządzanie łańcuchem dostaw, obejmując potencjalnie dużą ilość niezależnych organizacji, eksponuje relacje wewnętrzne i zewnętrzne organizacji,
• zarządzanie łańcuchem dostaw dotyczy dwukierunkowego przepływu dóbr rzeczowych, usług i informacji oraz związanych z nim czynności,
• w zarządzaniu łańcuchem dostaw dąży się do wypełnienia zadań, kreujących wysoką wartość dla klienta przez racjonalne gospodarowanie zasobami.
S.E. Fawcett i G.M. Magnan12 wykazali jednakże na podstawie badań empirycznych, przeprowadzonych pośród menedżerów działów zakupów, produkcji i logistyki w Stanach Zjednoczonych, że praktyka zarządzania łańcuchem dostaw znacznie odbiega od modelu teoretycznego. Z danych tych wynika, że większość firm realizuje początkowy okres współpracy między przedsiębiorstwami. Nieliczna grupa przedsiębiorstw zarządza całym łańcuchem dostaw od dostawców dostawcy do klientów klienta. W większości odpowiedzialność za zarządzanie dostawcami drugiego stopnia ponoszą dostawcy pierwszego stopnia. R. McAdam oraz D. McCor-mack13, prezentując ilościowe opracowanie zależności między zarządzaniem procesami biznesowymi a zarządzaniem łańcuchem dostaw, doszli do wniosku, że brak jest dowodu na to, że przedsiębiorstwa tak naprawdę wykorzystują integrację procesów biznesowych w swoich łańcuchach dostaw. Obszary te są zasadniczo traktowane oddzielnie, z tym że większość technik zarządzania procesami biznesowymi była stosowana do jednego uczestnika łańcucha dostaw i jego relacji z bezpośrednimi dostawcami i klientami.
Tradycyjny opis relacji w łańcuchu dostaw to podejście oparte na zakupach, gdzie zarządzanie łańcuchem dostaw miało wspomagać łańcuch dostaw w sposób zapewniający osiągnięcie możliwie najniższych wyjściowych cen zakupu przy realizacji
J.T. Menizcr. W. Dc Win, J.S. Kcebler, S. Min, N.W. Nix, C.D. Smith, Z.G. Zacharia, Dcfiningao-pfy chain management, Journal of Business Logistics”, voL 22, no. 2,2001, s. 18.
**R_B. Handficld. E.L.Nichols Jr,Supply chain..., jw., s. 8.
M.C. Cooper, D.M. Lambert, J.D. Pagh, Supply chain management: morę than a new name far logistics. „The International Journal of Logistics Management”, vol. 8, no. 1, 1997; s. 1—13. l
M. Christopher, Logistics and...,jw.,s. 17.
PJC Bagchi. On measuring...,jw., s. 28. I 9_
D- Simchi-Levi, P. Kaminsky. E. Simchi-Levi, Managing the supply chain, McGraw-H^^nr 1
York 2003. s. 1.
MJE. Porter, Competitive Advantage: creating and sustaining superior performance, Free Press,! New York 1985, s. 45.
DJ. Bowersox. DJ. Closs, Logistical Management: The integraled supply chain process, fle-Graw-Hill. New York 1996; Christopher M.: Logistics and..., jw., za: N. Carbonara, J. Giarmowsraffl P. Pontrandolfo, A theoretical model of study industrial districls as supply chains: A case study, LERC, Gardif2000, s. 128.
D.R. Towill, Industrial dynamics modellng of supply chalns, „Logistics Information Management’*, no 9,1996, s. 43-56.
M. Sołtysik, Łańcuchy I sieci.... jw., 8.50.
M.C. Cooper, D.M. Lambert. J.D. Pagh, Supply chain..., jw., s. 1-13.
S.E. Fawcett, G.M. Magnan, The rhetoric and reality of supply chain integration, „International Journal of Physical Distribution & Logistics Management", vol. 32, no. 5,2002, s. 339-361.
R. McAdam, D. McCormack, Integrating business processes for global alignment and supply chain management, „Business Process Management Journal", vol. 7, no. 2,2001, s. 113-130.