DSCN6384 (Kopiowanie)

do gametofitu) i zazwyczaj dużym: wymarte paprotniki, a także istniejące do dziś paprocie drzewiaste osiąguji) wysokość kilkunastu metrów! Jest zazwyczaj zróżnicowany na korzeń, łodygę i liście(ryc. 7-61 j zarodnic (które u mszaków znajdowały się na szczycie sporo fi tu - porównaj ryc. 7-54) u paprotników umieszczone są na liściach lub zakończeniach pędów (ryc. 7-59, 7-60, 7-61.7-62). Paprotniki mogą być fednakozarodnikowe (isosfrorae) lub róźnozarodnikowe (Jieterospor-cte)- Jednakozarodnikowe wytwarzają jednakowo zbudowane zarodniki, a rozwijające się z nich gameto fi ty nie różnią się budową i są iednopienne (męskie i żeńskie komórki płciowe powstają u tego samego osobnika). U różnozarodnikowych występują zarodniki małe (mikrospory) - z których rozwijają się gametofity męskie - i zarodniki duże fmakrnspory). dające początek gametofitom żeńskim.

paprotników (ryc. 7-56) na przekroju poprzecznym zbudowana jest z dwóch części: z kory i z walca osiowego. Cześć korowa pokryta jest skórka (epidemią) z obecnymi aparatami szparkowymi i zbudowana głównie zkorv pierwotnej, zaś od wnętrza ograniczona endoderma. Walec os i o w'y czyli stela może mieć różną budowę (ryc.7-56), lecz jego zasadniczym elementem sawiazU prze wodzące Tkanka przewodząca składa się z drewna (ksylemu) i łyka (floemu) oraz komórek miękiszowych. Zasadniczym elementem drewna sa cewki (tracheidy), które w swej dojrzałej postaci są komórkami martwym i; u niektórych paprotników (np. u widliczki) występują pierwotne naczynia. Wiolkiej różnorodności sporofitów odpowiada u paprotników różnorodność kształtów ich łodyg: poczynając od potężnych, strzelistych pni (wymarłe lepidodendrony - ryc. 2-1 7 - i sygilarie, żyjące dziś paprocie drzewiaste - ryc. 7-61), poprzez długie, płożące się pędy widłaków (ryc. 7-59), wzniesione, rozgałęzione pędy psylofitów i psylotów (ryc. 2-16) oraz skrzypów (ryc. 7-60), podziemne kłącza niektórych gatunków paproci (ryc. 7 - 62) aż po skrócone, bulwiaste łodygi poryblinów (Jsoetes-ryc. 7-59).

Korzenie paprotników wyrastają najczęściej z pędu jako korzenie przybyszowe; są krótkie i cienkie, proste lub rozgałęzione i swą budową wewnętrzną przypominają łodygę: okryte są skórką (epidemią) i zbudowane z tkanki miękiszowej, w której wyróżnić można walec osiowy (zawierając)’ wiązki przewodzące) i korę pierwotną. Na granicy walca i kory znajdują sieśródslcói-pja (endoderma) i okolnica (perycykl)

skórka .

r Kora pierwotna ndoderma

}«—

(ŁODYGA)

PROTOSTELA

rdzeń

(miękisz)

SYFONOSTELA

stela

zewnętrzna

siata

wewnętrzna

tkanka

mechaniczna

POUSTELA

Ryc. 7—56. Budowa łodygi u paprotników (rysunek górny) oraz przekształcenia walca osiowego u roślin tej gromady: tła. aklyntMNela. syfonoatcla i polistcla (JO).

ndoderma

plemnik

kiełkujący

sporom

Ryc.

zarodnikowych na przykładzie paprotki w kółkach obrazy mikroskopowe (JI>I

i

igi

c-po**®

P-ridfcś

o-Uotar

Barda

Najpierwo¹

^esw*yezn>

•■wtiiasł u

feasaaa

^Służi

si

sS