DSCN6659 (Kopiowanie)

109

g, Człowiek

3,5,3-trijodotyronlna (T3)

Ryc. 8-77. Pęcherzyki tarczycy i komórki C (micdzypęcherzykowe) (JD).

Ryc. 8-78. Budowa chemiczna tyrozyny oraz hormonów tarczycy (tyroksyny i trójjodotyroniny). Cyfry wewnątrz sześcioatomowych pierścieni oznaczają pozycję atomów w cząsteczce

solami srebra; w cytoplazmie zawierają ziarna wypełnione białkowym hormonem - kalcytoniną -i rozwijają się z neuroektodermy (podczas gdy ty-reocyty nie wysrebrzają się, nie posiadają ziaren wydzielniczych i powstają z entodermy). Noszą one nazwę komórek C (dla łatwiejszego zapamiętania skojarzmy je z pierwszą literą angielskiego słowa:

„Calcitonin” - co oznacza „kalcytonina”) lub - rzadziej - komórek miedzvpecherzvkowvch. Kalcytonina obniża poziom jonów wapnia we krwi, powodując ich przechodzenie do kości (współdziała zatem z parathormonem i witaminą D w regulacji gospodarki wapniowej, o czym będzie mowa nieco dalej) oraz obniża stężenie fosforanów we krwi krążącej. Ludzka kalcytonina zbudowana jest z 32 aminokwasów i ma masę cząsteczkową 3500. Z pre-pro-kalcytoniny w komórkach C powstaje nie tylko kalcytonina, ale również drugi peptyd - katakalcyna (którego znaczenie nie jest jeszcze ustalone).

Tyreocyty (komórki nabłonka pęcherzyków tarczycy) pełnią trzy funkcje:

1.    wychwytują z krwi i transportują jod;

2.    syntetyzują tyreoglobulinę, łączązjodem i uwalniają ja do koloidu;

3.    uwalniają hormony tarczycy z połączenia z tyreoglobu I i ną i wydzie łają je do krwi.

Spożyty jod ulega redukcji i jest wchłaniany w postaci jodku; minimalne dzienne zapotrzebowanie człowieka na jod wynosi 150 pg. Prawidłowe stężenie jodku w osoczu wynosi około 0,3 pg/dL. Pierwiastek ten wychwytywany jest przede wszystkim przez tarczycę (która wykorzystuje go do syntezy hormonów) i przez nerki, które wydalają go z moczem. Tarczyca wychwytuje jodek na drodze aktywnego transportu (często mechanizm ten określamy mianem „pompy jodkowej” lub -mechanizmu wychwytującego jod”). Pobieranie jodu uzależnione jest w przypadku tarczycy od obecności przysadkowego hormonu TSH. Jod w tyreocytach łączony jest z tyrozyną (powstaje monujodotyrozyna, a następnie dijodotyrozyna), co zachodzi przy współudziale enzymu peroksy-da/y tarczycy. Następnie cząsteczka monojodotyrozyny łączy się z cząsteczką dwujodotyrozyny (powstaje trójjodotyronina w skrócie: T,) lub dwie cząsteczki dijodotyrozyny łączą się w cząsteczkę tyroksyny (cztcrojodotyroniny - T₄). Powstaje też w bardzo niewielkich ilościach nicaktyw na rewers uijoduty ronina (RT ). Hormony te syntetyzowane są w koloidzie tarczycy.

Tyreoglobulina w niewielkich ilościach przechodzi do krwi; jej prawidłowe stężenie w osoczu Wynosi 6 ng/mL (może wzrastać w nadczynności tarczycy i w niektórych postaciach raka). Jest to o masie cząsteczkowej 660 000. Hormony lurczycy są połączone / tyrcoglobuliną