Biologia - repetytorium dla maturzystów i kandydatów na ucteinir mrdyrą.
w wątrobie i mięśniach oraz wzmaga metaboliczny rozpad glukozy. Zniszczenie komórek B (lub uszkodzenie genów, na których zapisana jest struktura insuliny) powoduje wystąpienie cukrzycy W tej chorobie występuje wysoki poziom cukru we krwi, tak wysoki, że glukoza pojawia się nawet w moczu. Wysoki poziom glukozy wywołuje odwodnienie komórek i utrudnia gojenie się ran. Nato. miast komórki w cukrzycy uzyskują eneigię w znacznie większym stopniu ze spalania lipidów, co powoduje powstawanie znacznej ilości acctylo-koenzymu A. Z nagromadzonego acetylo-koenzy mu A powstają cholesterol i trujące ciała ketonowe. Insulina podawana we wstrzyknięciach łagodzi objawy cukrzycy, musi być jednak podawana stale. Duże dawki insuliny mogą wywołać wstają; hipoglikemiczny. którego jednym z objawów jest śpiączka. Wstrząsy hipoglikemiczne stosowano w medycynie do leczenia niektórych postaci schizofrenii oraz psychoz maniakaIno-depresyjnych. Komórki A wytwarzają glukagon, hormon działający odwrotnie do insuliny - tzn. powodujący glikogenolizę (rozpad glikogenu i uwalnianie zeń glukozy) i podwyższający poziom cukru we krwi. Wzmaga też ncoglikogenezę (syntezę glukozy), natomiast hamuje syntezę glikogenu (glikogenogc-nezę) i syntezę tłuszczów (lipogenezę). W warunkach prawidłowego stężenia glukozy we krwi stężenie glukagonu wynosi poniżej 150 ng/L. Cząsteczka glukagonu zbudowana jest z 29 aminokwasów i ma masę cząsteczkową 3485 daltonów.
Komórki wysp trzustkowych (podobnie jak komórki żołądka) wytwarzają także inny, niedawno odkryty hormon białkowy, określany jakogrelina(ang,:g/rn?//n). Grelina powoduje uczucie głodu.
Hormony przewodu pokarmowego, regulujące między innymi procesy trawienne, a także hormony płciowe i hormony łożyska omówione zostaną w innych rozdziałach (o przewodzie pokarmowym i o układzie płciowym).
8.8.3. Układ limfatyczny (immunologiczny)
Układ limfatyczny jest odpowiedzialny za obronę immunologiczną organizmu. Tworzy on dm-gą i trzecia barierę, chroniącą przed obcymi makrocząsteczkami, wirusami, bakteriami i innymi drobnoustrojami. a także niszczącą komórki zarażone przez wirusy. (Tu należy przypomnieć, ze pierwszą barierą ochronną są skóra i błony śluzowe, nieprzepuszczające antygenów z zewnątrz organizmu).
Niektóre narządy wchodzące w skład systemu limfatycznego - jak śledziona, grasica czy węzły chłonne - otoczone są torebkami z tkanki łącznej. Pozostałe elementy - tworzące tzw. rozsiany układ limfatyczny- nie posiadają torebek.
Układ limfatyczny podzielić można na dwie części: wrodzony układ immunologiczny (tworzący druga barierę obronną) i nabyty (adaptatywny) układ immunologiczny (trzecia bariera obronna). Układ wrodzony jest niespecyficzny i składają się nań: system makrocząsteczek tworzących tzw układ dopełniacza, komórki fagocytujące (makrofagi i granulocyty obojętnochłonne, czyli neutrofi-le) i grupa komórek zabójczych (ang.: natura! killer cells, w skrócie: NK-cells), które niszczą komórki zaatakowane przez wirusy, a także komórki nowotworowe, bakterie i pasożyty. Układ immunologiczny nabyty reaguje na poszczególne składowe antygeny obcych ciał (np. bakterii). Układ i« charakteryzuje się czterema podstawowymi cechami. Są to: specyficzność, zróżnicowanie. pamięć i umiejętność odróżniania własnych antygenów od cudzych. W układzie tym wyróżniamy limfocyt* B, limfocyty T oraz wyspecjalizowane makrofagi określane jako komórki prezentujące antygen (ang.: antigen presenting cells. w skrócie: APCs). Komórki te kontaktują się wzajemnie, wydzielą*-substancje określane jakocytoklny. Wszystkie komórki układu immunologicznego powstają w szpicu kostnym Natomiast dla uzyskania charakterystycznych właściwości (tzw. inimunokompctcncp1 limfocyty B dojrzewają w szpiku kostnym, zaś limfocyty T w grasicy. Zatem szpik kostny i określane są mi........pi. i w iiinyrh (rmtn.lnyrh' maasl^ iimfatvcznvch. Po osiągnięctu jtfgg